Доппен қарсыласты айналып өту. Допты тартып алу. Өрнекті ойындар. Доппен шабуылдау
Ойын техникасын топтау.Баскетболшы техникасына берілген нақты ойын жағдайларын тиімді пайдалану үшін арналған спорт түрінің дамуы барысында жинақталған әдіс-тәсілдер және олардың жиынтығы мен түрлілігі жатады. «Техника тәсілі» термині құрылымы бойынша сәйкес келетін және бір ойын жағдайын шешуге бағытталатын қозғалыстар жүйесін қарастырады. Берілген немесе басқа да тәсілдер қолданылатын шарттар көптүрлілігі оны орындаудың тәсілдерін жетілдіреді, құрылуын реттейді. Баскетбол дамуының түрлі кезеңдерінде тәсілдер саны, оларды орындау әдістері, бағалац критериилері өзгеріп, жетілдіріліп отырылған. Арсенал қайта құрылуына ойын ережелерінің жоспарын дамыту, ойыншылардың басқа да дайындық түрлерінің деңгейін арттыру әсер етеді. Қозғалысты, жүгіруді, секіруді, тоқтауды, айналыстарды жетілдіру Әрбір даму кезеңіндегі спортсмен техникасы – бұл ойыншыға ережелер шектеулерінен шықпай күрделі ойын жағдайларында ең тиімді іс-әрекет жасауына көмектесетін тәжірибемен тексеріліп өткен тәсілдер жиынтығы. Кенеттен қлыптасатын ойын жағдайларында ең тиімді нәтижелерге қол жеткізу үшін, баскетболшы ойын техникаларының көптүрлілігін толығымен меңгеріп, белгілі бір жағдайда қажетті тәсіл немесе тәсілдер жиынтығын таңдай біліп, тез арада, әрі нақты орындауы керек. Жоғарғы техникалық шеберліктің критериилері: – берілген ойын фунцияларын шабуыл және қорғаныстың негізгі тәсілдерімен қоса толыққанды орындау үшін тиімді әдіс-тәсілдер жиынтығын оңай пайдалана білуі; – берілген ойын тәсілдерін орындаудың нақтылығы, әрі тиімділігі. – қарама-қайшы факторлар (қатты шаршау, психологиялық ауырлықтар, қиын сыртқы жағдайлар және т.б.) әсеріне қарамастан ойын тәсілдерін орындаудың тұрақтылығы; – қарсылас ойыншының қарама–қарсы іс–әрекеттеріне байланысты техникалық ойын тәсілдерінің кезеңдерін пайдалана білу; – ойын тәсілдерін пайдаланудың тұрақтылығы, ол көпкүндік жарыс кезінде ойыннан–ойынға еш ауытқусыз жоғары мергенділікпен анықталады. Баскетбол- бәсекелестік ойын, өйткені спорттық сайыс кезінде қарсыластар бір- бірімен бәсекеге түседі.Даярлықтың жетіспеушілігі тәртіпсіздікпен тепе-тең деуге болады. Өйткені соның салдарынан жарақат алынады: саусақты қайырып алу, буынды созып алу, т.б. Жарақаттардың алдын алу үшін төмендегідей бірқатар жағдайларды есте сақтаған жөн. Баскетбол қалқанының астында отыруға болмайды, допты қағып аларда бас бармақты допқа қарсы бағыттауға болмайды, ойыншылардың ойын кезінде бір- бірін ұстауға, дөрекі қылық жасауына болмайды, алдын ала қыздырыну жаттығуларынсыз жылдамдық жаттығуларына кірісуге болмайды, сабақ басталар алдында оқушылар алқа, сақина, сағат, сырға және басқа жарақат алуға мүмкіндік тудыратын заттарды шешіп, қыз балалар шаштарын түюлері қажет. Осындай негізгі ережелерге нақты тоқталып өту.
Егер жаулаушы команда допты жоғалтып алса, барлық ойыншылар қорғау функцияларының орындарын ауыстырады. Бәсекелестерінен допты тартып алуға ұмтылады.Олар қақпаға шабуыл жасап допты тигізбеу үшін. Мықты қорғаныш тек қана жылдам жүгіріп, тез бұрылып тоқтай алған кезде, биік секіріп допты ұстап тартып алғанда, бүйір сызықтан түсіру кезінде жүзеге асырылады. Жүгіру, тоқтау, секіру, бұрылулар жасап қорғана алуға әр футболист жасай алуы тиіс.Тек қана қозғалу тәсілімімен ғана емес, сонымен қатар жаулаушыға қарсы шығу, уақытында арқамен алға жылдам жүгіру, қосалқы адымдармен жылжу, бұрылу, орнынан тез жылжу және аялдамаларды жылдам орындау, биік доптардын артынан күресу кезінде жақсы секіру.
Допты сұрыптау. Дәл жебелеу немесе есептеу осында маңызды. Допты ұстап қалу сияқты сұрыптау жиі жүзеге асырылады. Егер бәсекелестен допты қоюға сәті түспесе, онда оған шабуыл жасап допты беру кезінде тартып алуға тырысу керек. Бірақ егер бұнын да сәті түспесе,ыңғайлы тұрысқа тұрып сол уақытта керек дене тұрысын қабылдап бәсекелес әрекетін күту керек. Барлық назарын допқа аудару керек. Допты алып қою кернеулі аяқпен орындалады,бірақ шектесу кезінде сирақ-өкшелік немесе тізе-буын зақымын алмау үшін зер болу керек. Егер бәсекелес жаулаушыға допты бермей кетсе, жаулаушы бәсекелес жағына бұрылып допты одан жылжу арқылы алып қоюға тырысады. Жылжу артынан, бүйірінен және алдынан орындала алады. Жылжу техникасын орындаудағы негізгі маңызы ол оң және сол бүйірге жылжып, жаулаушы аяқтарымен допты итеріп шығаруға тырысады.
Түсіру. Қақпаның шегінен шыққан допты қолымен қайтарады. Ойыншы дене тұрысын қабылдайды: бір аяғын алға екіншісін артқа қояды, артта тұрған аяғына дене салмағын түсіреді де, допты екі қолымен ұстап басының артына дейің созып лақтырады. Лақтыру кезінде екі аяғының тізесі бүгіліп, допты ұстаған үлкен бармақтары бірге болуы керек. Лақтыруды орындау кезінде артта тұрған аяғын жазып,қолдарын қозғалту кезінде денесін иіп, аяқтарын бөлек немесе тік қоюға болады.