Ротор — генератордың айналып тұрған бөлігі. Ол электромагнитті болып келеді. Генератор жұмыс істегенде электромагниттің орамдары сақиналар және щеткалар арқылы тұрақты токқа қосылады.
Бұрғылау қондырғыларында роторды ұңғы сағасының үстіне орнатады. Ротор құрылымы жақтаудан және конустық шестерна мен дөңгелектің көмегімен жылдам жүрісті біліктен айналыс алатын столдан тұрады. Ротор жақтауы болат құймадан жасалады. Жақтауда стол мен жылдам жүрісті білікті орнатуға арналған горизонталь және вертикаль ойма болады. Бұрғылау қондырғысында ұңғы сағасының үстінде орнатылады.
1 сурет. Бұрғылау роторы УР-760.
Ротор столы жақтаудың вертикаль оймасын жауып тұратын фланецтан тұрады. Жоғарғы бөлігінде втулкаға арналған шаршы қаптама ұясы болады. Қысуға шаршы қаптама ұясы конусқа ауыса алады. Бұрғылау кезінде тереңдету қаптамаларына бұрғылау тізбегінің жетекші құбырын қысуға арналған шаршы немесе роликті қысқыштар, ал көтеріп-түсіру операциясы кезінде ұңғыда бұрғылау тізбегін ұстап тұрушы сына қойылады. Ротор тесігі құбырдан босамай тұрғанда қаптама мен қысқыштың қолайлы құрылымы роторға орналастырумен қамтамасыз етеді. Ротор столы оған орналасқан тісті дөңгелекке, ал ротор негізгі және көмекші радиальді-тіректі мойын тіректерге орнатылады. Мойын тіректердің өстік тартқышы төсемдер мен сақина арқылы көмекші мойын тірекке реттеледі. Конусты шестерналы жылдам жүрісті білік консольді орналасқан шестерналы стаканға монтаждалынады.
Ротордың кейбір құрылымдарында жылдам жүрісті білікте бекіткішке арналған саңылаулы дөңгелек болады. Әдетте мойын тіректер мен байланыстарды майлау бүрку арқыла іске асырылады, бірақ кейбір жеке құрылымдарында жылдам жүрісті біліктен іске қосылатын плунжерлі сорап орнатылады.
Фаза роторы бар асинхрондық қозғаушының жылдамдығының реттеулерiн процесстiң мәнi реттеу реостаты көмегiмен келесiге апарады. Қозғаушының роторына нақтылы инерциямен ие болады, және сондықтан бастапқы моментке эққ роторда өзгерiссiз болып қалуға индукциялалатын оның жылдамдығының реостатты енгiзуi iлесе. Ротордың шынжырындағы iске қосқыш реостатының кедергiсiнiң үлкеюi айналдырушы моменттiң кiшiрейтуiне алып келген ротордың тоғының кiшiрейтуi шақырады. Ротордың айналуын жылдамдық бұл себептен, азаяды. Пропорционал sтар sтың эққ ротор не индукциялалатын сырғанауларын үлкеюге жылдамдықтың кiшiрейтуi сол сияқты салдарынан, сонымен бiрге ротордың тоғының үлкеюi шақыра өседi. Болғанша, тоқтың өсуi және ротордың айналуын жылдамдықтың кiшiрейтуi тоқ созыла өз бұрынғы мәнiне жетпейдi. Жаңадан тең статикалық, және қозғаушы айналдырушы момент осы жағдайда шамасы бiрнеше реостатты енгiзуге дейiнi аз болатын тұрақты жылдамдықпен айналады. Фаза роторы бар асинхрондық қозғаушының жылдамдығының реттеуi айналымдар тек қана кiшiрейтуге қарай iске аса алады.Асинхрондық қозғаушылардың екi негiзгi түрлерi танылады: қысқа тұйық ротормен және фаза роторымен. Асинхрондық қысқа тұйық электр қозғағышы жылжымайтын бөлiктен тұрады — статор және жылжымалы бөлiк — қозғаушы екi қалқан нығыздалған подшипник айналмалы ротор. Статор және роторының өзектерi жеке бiр шеттетiлген басқа парақтардан электротехникалық жинаған болды
Фаза роторымен асинхрондық қозғаушы
Фаза роторы бар асинхрондық қозғаушы мұндай машиналар және (крандар, лифттар және бұйрық) жүктемелермен жүрiсте жолаушылайтын тетiктердiң ерiксiз келтiруi үшiн қолданады. Қозғаушының ұқсас ерiксiз келтiрулерiнде iске қосқыш реостаты көмегiмен жететiн максимал моментi жiберуде жетiлдiруi керек. Статор фаза роторы бар қозғаушыда осылай орындаған, сонымен қатар қысқа тұйық роторы бар қозғаушыда. Роторда үш тұратын үш фазалық орам орналастырған, тоғыз және тағы басқалар, алты. басқа туралы бiр (екi полюстi машинада) 120 жылжытылған (машинаның полюстарының сандарына байланысты) катушкалар, ( төрт полюстiк) 60 және тағы басқалар. Статор және ротордың орамдарының полюстарының сандары бiрдей алады.
Фаза роторының орамын жұлдыздармен әдетте жалғастырады. Ол аяқтар үш шөткелер арқылыларға үш фазалық iске қосқыш реостаттары қосатын түйiскен сақиналарға қосады, өйткенi. жiберу ротордың әрбiр фазасына кезде қосымша белсендi кедергiлердi ендiредi. Фаза роторы бар қозғаушылар түйiскен сақиналар және шөткелердiң тозуының кiшiрейтулерi үшiн шөткелердiң көтеруi және сақиналардың тұйықталуы үшiн құрал-саймандармен (259-шы сурет қара) 1 қысқа реостаттың сөндiруiнен кейiн кейде жабдықтайды.
Мұндай қозғаушының статорының құрылымы және орам оны қысқа тұйық роторы бар қозғаушының статорының құрылымдарынан айырмашылығы болмайды. Екi бұл қозғаушылардың арасындағы айырмашылық ротордың құрылымында болады. Фаза роторы бар электр қозғағышы, сонымен қатар статорда, үш өзара (сиректеу үшбұрышпен) жұлдыз бiрлескен фаза орамдары орналастырған ротор алады. Ротордың құрыштан жасалған өзегiнен, салдарынан да, салдарынан да ротордың фаза орамдарының аяқтары үш ротордың өзара шеттетiлген бiлiк нығыздалған мыс сақиналарына қосады, сол сияқты бұл қозғаушы не түйiскен сақиналары бар қозғаушының атауы сонымен бiрге алды.
Фаза роторымен асинхрондық қозғаушы Қысқа тұйық роторы бар асинхрондық қозғаушының кемшiлiгi номиналды тоқты асатын үлкен iске қосқыш тоғы болып табылады 5-шi рет. Асинхрондық қозғаушының iске қосқыш мiнездемелерi жақсартқысы келе, М.О.Доливо-Добровольский М.О.Доливо фаза роторы бар қозғаушыны жасады. Фаза роторы бар асинхрондық қозғаушы үш фазалық торлық орамы бар статордың асинхрондық қозғаушылары үшiн кәдiмгi алады, бiрақ сонымен бiрге ротордың бетiнде үш фазалық орамда болады. үш ротордың фаза орамдары жұлдызбен өзi роторларда жалғастырады, еркiн олардың аяқтары үш шеттетiлген машинаның бiлiгiнде ол шеттетiлген нығыздалған бiр-бiрiмен түйiскен сақиналармен жалғастырады. Фаза роторымен асинхрондық қозғаушы сондықтан түйiскен сақиналары бар асинхрондық қозғаушымен сонымен бiрге деп атайды.