Мұнай және газ кенорындарын игерудің геологиялық негіздері, кешенді емтихан сұрақтары

Мұнай және газ кенорындарын игерудің геологиялық негіздері

1. Кәсіпшілік-геологиялық ақпаратты алу әдістері.
2. Жер қыртысының құрамы мен құрылысы. Геохронологиялық шкала.Жерқыртысыныңжасы.
3. Тау жыныстары туралы түсінік. Жау жыныстарының генезисі.
4. Магматизм. Магмалық тау жыныстарының түрлері
5. Шөгінді тау жыныстарының түрлері және физикалық қасиеттері.
6. Қатпар құрылымының элементтері. Қатпарлар түрлері және олардың жіктелуі.
7. Геологиялық үрдістер. Эндогендік үрдістер.
8. Экзогендік үрдістер. Теңіздер мен мұхиттардың геологиялық әрекеттері
9. Каустобиолиттер туралы түсінік. Мұнай және оның жіктелуі.
10. Мұнайдың физикалық-химиялық қасиеттері.
11. Конденсат және газгидраттар
12. Жер қыртысында мұнай мен табиғи газдың орналасу жағдайлары (коллектор тау жыныстары, жамылғы бет, табиғи резервуарлар және ұстағыштар туралы түсінік).
13. Кеуектілік және кеуекті кеңістіктің құрылымы.
14. Көмірсутекті газдардың жіктелуі және газдың негізгі физикалық қасиеттері.
15. Кеніштің ішкі құрылысы.
16. Мұнай және газ кеніштерінің түрлері.
17. Мұнай және газ кенорындарының түрлері.
18. Мұнай, газ және конденсат қорларының жіктелуі.

19.Көп қабатты кенорнында пайдалану кешендерін және этаждарын (қабаттарын) бөлу

20. Ұңғыма қимасының өнімді бөлімін бөлшектеу.
21. Коллектор тау жыныстарының суға-, мұнайға-, газғақанықтылығы.
22. Коллектор тау жыныстарының сүзгіштік сыйымдылық қасиеттері.
23. Кенорнын игеруді жобалауға қажетті бастапқы геологиялық деректер.
24. Терригендіжәнекарбонатты коллектор тау жыныстарыныңсалыстырмалысипаттамасы.
25. Мұнайгаздықабаттардыңгеологиялықбіртектілікеместігі.
26. Ұңғымаларқималарыннақтылаукорреляциясы.
27. Кеніш жағдайындағы мұнай мен газдың физикалық жағдайы
28. Мұнай және газ кенорындарының жер асты сулары.Тау жыныстарындасулардың орналасу формалары.
29. Жер асты суларының физикалық қасиеттері және химиялық жіктелуі.

30.Мұнай және газ кеніштерінің энергетикалық сипаттамасы. Бастапқы қабат қысымының ролі.

31.Бастапқы қабат қысымы гидростатикалық қысымға сәйкес келетін кеніштер.

32.Бастапқы қабат қысымы гидростатикалық қысымға сәйкес келмейтін кеніштер.

33. Мұнайжәне газ кенорындарыныңқабаттемпературасы.
34. Кеніштіигерукезіндеқабаттағыжәнеұңғымадағытемператураныбақылау.
35. Табиғи режим кезінде кеніштіигерудіалдын ала анықтайтынгеологиялықжағдайлар.
36. Табиғи режим кезінде мұнайжәнегазмұнайкеніштерінигеружүйелері.
37. Мұнайкеніштерінигерудіңжаңаәдістеріжәнеолардықолданудыңгеологиялықжағдайлары.
38. Су айдаутүрлерінтаңдаудыгеологиялықнегіздеу.
39. Мұнайжәне газ кеніштерініңтабиғирежимдері
40. Мұнай және газ кеніштерінің игеру жүйелерін мен әдістерін геологиялық негіздеу.
41. Мұнай пайдалану кешенінің ұңғымалар торы.
42. Әртүрлі мақсаттағы ұңғымалар қоры.
43. Мұнайды сумен ығыстырып шығару кезінде пайдалану кешендерінен мұнайды, газды және ілеспе суды өндіру динамикасы.
44. Мұнай мен газды игеруді геологиялық-кәсіпшілік бақылау.
45. Ұңғыма шығымын және оның суды қабылдауын, өнімнің сулануын, газ факторын бақылау.
46. Ұңғыма жұмысының көрсеткіштерін есепке алу. Есепке алу құжаттары.
47. Тұтасымен игеру кешендері бойынша геологиялық-кәсіпшілік құжаттар.
48. Кенішті игеру кезінде қабаттағы және ұңғыма түбіндегі қысымдар. Изобар картасы.
49. Игеруді реттеудің негізгі мақсаттары мен принциптері.
50. Әртүрлі геологиялық-физикалық жағдайлар кезінде мұнай және газ кеніштерін игеру үрдістерін реттеу.

Мұнай газ және газконденсатты кен-орындарын игеру

1. Мұнай кенорындарын игеру кешендері және жүйелері туралы түсінік.
2. Игеру кешеніне әсер ететін факторлар.
3. Мұнай кенорындарын игеру жүйелерінің негізгі параметрлері.
4. Өнімді қабатқа әсер етіп игеру жүйесі.
5. Қабатқа әсер етпеу кезіндегі игеру жүйелері.
6. Табиғи режимде мұнай кенорнын игеру.
7. Газ арынды және еріген газ режимдері кезінде мұнай кенорындарын игеру.
8. Су айдау әдісін қолданып мұнай кенорындарын игеру.
9. Мұнайды жер бетіне шығару туралы негізгі түсінік. Кенішке әсер ету әдістері.
10. Қабаттардың мұнайбергіштігін арттырудың замануи әдістерінің жіктелуі.
11. Кеніштерді игеру үрдісіндегі қабаттар модельдері.
12. Мұнай кенорындарын игеру сатыларының сипаттамасы.
13. Көпқабатты кенорындарын игеру жүйелері.
14. Айдау ұңғымаларын орналастыру.
15. Айдау агентінің көлемін анықтау.
16. Қабат ішінде құрғақ және ылғалды жануды қолдану.
17. Жоғарғы қысым кезінде қабаттағы мұнайды ерітінділермен және газбен ығыстырып шығару.
18. Кенорнын қабатқа көмірқышқыл газын айдау арқылы игеру.
19. Қабаттардағы температура жағдайы және кен орнын игеру кезіндегіоның өзгеруі.
20. Қабаттағы мұнайды ыстық сумен және бумен ығыстырып шығару.
21. Аномальдық қасиеттері бар терең қабаттарда орналасқан мұнай кенорындарын игеру.
22. Игеру үрдісін сараптау.
23. Қабаттардан мұнайды беттік белсенді заттардың сулы ерітінділерімен ығыстырып шығару.
24. Мұнай қабаттарына полимерлі және мицеллярлы-полимерлі ерітінділерді айдау.
25. Кен орнын игерудің экономикалық көрсеткіштері.
26. Мұнай кенорнын игеру үрдісін және ұңғыма жұмысын реттеу.
27. Кенорнының игеру үрдісін бақылау.
28. Мұнай кенорнын игеру кезіндегі жобалық құжаттар.
29. Табиғи газдың құрамы және жіктелуі.
30. Газ кенорындарын игеруді жобалаупринциптері.
31. Газ және конденсат сапасына қойылатын салалық стандарттардың талаптары.
32. Кәсіпшілік сығымдылық компрессорлық станциялар.
33. Газ кенорнын игеру кезеңдері.
34. Газдылық ауданы бойынша ұңғымаларды орналастыру.
35. Газ кеніштерінің жұмыс режимдері.
36. Газконденсат кенорындарын игеру ерекшеліктері.

37.Газконденсат кенорындарын қабат қысымының азаюы, немесе қабат қысымын ұстап тұру кезінде игеру.

38. Газ және газконденсат ұңғымаларын зерттеу мақсаттарыжәнеәдістері.
39. Сүзілудің тұрақталған режимі кезінде газ ұңғымаларын зерттеу.
40. Тұрақталмаған режим кезінде ұңғымаларды зерттеу әдістері.
41. Зертханалық жағдайда газконденсатты қоспаларды зерттеу техникасы мен технологиясы.
42. Газконденсатты кенорындарын зерттеу әдістері және оларды жүргізуге арналған кәсіпшілік қондырғылар.
43. Газ ұңғымаларының жабдықтары.Газ ұңғымаларыныңжер асты және жер үсті жабдықтары.
44. Газ және газконденсат ұңғымаларын пайдалану кезіндегі қиындықтар.
45. Газ ұңғымаларынпайдаланудың технологиялық режимдері.
46. Газ ұңғымалары түптерінің түрлері.
47. Газ құрамында агрессивті компоненттердің болуы кезінде ұңғымаларды пайдалану.
48. Ұңғыма түбінде сұйықтың жиналуы кезінде ұңғымаларды пайдалану.
49. Жер астында газды сақтаудың мақсаты.
50. Газды жер бетіне шығару және оны қоймаға айдаудың технологиялық сұлбасы.

Мұнай өндірудің техникасы мен технологиясы

1.Қабаттағы сұйықтықтың және газдың физикалық-химиялық қасиеттері.

2.Қабат энергиясының көздері. Ұңғымалардың атқылау жағдайлары.

3. Мұнай кенішіне әсер ету техникасы және технологиясы.
4. Ұңғымаларды пайдалануға дайындау.
5. Ұңғымалар түбі жабдықтарының конструкциясы.Қабатты ашу әдістері.

6.Пайдалану тізбегінің қабатпен қатынасы.

7.Гидродинамикалық жетіспеген ұңғымалар.

8.Ұңғымаларға сұйықтық пен газдың ағып келу жағдайлары.

9. Ұңғымаларды игеру. Мұнай ұңғымаларын игеру әдістері.

10.Айдау ұңғымаларын игеру әдістері.

11.Тұрақталған режим кезінде ұңғымаларды зерттеу.

12.Тұрақталмаған режим кезінде ұңғымаларды зерттеу.

13. Ұңғыма түпмаңы (ҰТМ)аймағына әсер ету әдістерінің мақсаты және жіктемесі.

14.Ұңғыма түпмаңы аймағына әсер етудіңхимиялық әдістері.

15.Ұңғыма түпмаңы аймағына әсер етудіңмеханикалық әдістері.

16.Ұңғыма түпмаңы аймағына әсер етудіңжылулық әдістері.

17.Ұңғымаларды пайдалану әдістерінің жалпы сипаттамасы.

18.Ұңғымаларды фонтанды әдіспен пайдалану. Фонтандау түрлері және жағдайлары.

19.Фонтандық ұңғымалар сағасының жабдығы.

20.Газ ұңғымалары оқпанының жер асты жабдығы. Пакерлердің мақсаты және жіктелуі.

21.Газлифт түрлері және газлифтті ұңғымалардың жабдығы.

22.Сорапты-компрессорлық құбырлар.

23.Ұңғыма бойымен газдың таралуы. Газлифтті клапанның жұмыс жасау принципі.

24.Жіберу қысымын азайту әдісі.

25.Ұңғымаларды штангілі сораптармен пайдалану. Штангілі сорапты қондырғының жұмыс жасау принципі.

26.Штангілі ұңғымалықсораптардың (ШҰС) жер үсті және жер асты жабдығы.

27. Қабатқа дірілді және ультразвукты дыбыспен су айдау үшін арнайы жабдықтар шығару және технологиясын қарастыру.

27.Батырмалы электрлі ортадан тепкіш сораптармен жабдықталған ұңғымалардыпайдалану. Батырмалы электрлі ортадан тепкіш сораптар қондырғысының сұлбасы.

28.Бұрандалы сораптармен жабдықталған ұңғымаларды пайдалану. Жұмыс жасау принципі.

29.Бұрандалы сораптармен жабдықталған ұңғымаларды пайдалану кезінде қолданылатын жабдықтар.

30.Гидропоршенді сораптық қондырғылар.

31.Диафрагментті сораптармен жабдықталған ұңғымаларды пайдалану.

32. Ағынды сораптармен жабдықталған ұңғымаларды пайдалану.
33. Батырмалы сорапты-эжекторлық жүйелермен жабдықталған ұңғымаларды пайдалану. «Тандем» технологиясы.
34. Бір ұңғымамен қабаттарды бөліп пайдалану.
35. Ұңғымаларды пайдалану кезіндегі қиындықтар (парафиннің түзілуі және құмның көрініс беруі).
36. Тұздардың шөгуі және олармен күресу жолдары.
37. Гидрат түзілуі.

38.Ұңғымаларда жүргізілетін жөндеу түрлері.

39.Ұңғымаларды жер асты жөндеу.

40.Ұңғымаларды күрделі жөндеу.

41.Ұңғымаларды фонтандық әдіспен пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі.

42.Ұңғымаларды газлифтті әдіспен пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі.

43.Ұңғымаларды жер асты жөндеу кезіндегі техника қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау.

44.Ұңғымаларды механикалық әдіспен пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі.

45.Ұңғымаларды тұз қышқылымен өңдеу техникасы және технологиясы.

46. 46. Ұңғымаларды бұрғылау бойынша жалпы ақпараттар.
47. Ұңғымаларды бұрғылау әдістері.

48.Тау жыныстарының физикалық-механикалық қасиеттері және ұңғымаларды бұрғылау кезінде олардың бұзылуы.

49. Бұрғылау тізбегі, бұрғылау тізбегі элементтерінің конструкциясы.
50. Ұңғыманы жуу әдістері және бұрғылау ерітіндісінің мақсаты.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиеттер:

1. Аманниязов, Н. Қазақстанның мұнайлы-газды аймақтарының геологиясы / Н. Аманниязов, А.С. Ахметов, К.А. Кожахмет. – Алматы: [б.и.]. 2004. – 344 б.
2. Аманқұл, Ә.С. Теңіздегі ұңғымаларды бұрғылау және аяқтау / Ә.С Аманқұл. Оқулық. – Алматы: ҚазҰТУ, 2001. – 205 б.
3. Ахмеджанов, Т.К. Мұнай және газ кен орындарын игеру және пайдаланудың негіздері / Т.К. Ахмеджанов, А.Т. Қартабай, Т.У. Қамбақов. Оқулық. Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір», 2011. 267 б.
4. Ахмеджанов, Т. К. Мұнай-газ жабдықтарын коррозияға қарсы қорғау / Т.К. Ахмеджанов. – Алматы : ЖШС РПБК «Дәуір», 2011. 304 б.
5. Джиембаева, Қ.І. Мұнай кен орындарында ұңғы өнімдерін жинау және дайындау / Қ.І Джиембаева, Б.М Насибуллин. ЖОО арналған оқулық. – Алматы, 2005. 280 б.
6. Жұмағұлов, Т.Ж. Мұнай және газ өндірудің техникасы мен технологиясы /

7. Ихсанова С.А.Мұнай-газ геологиясы./ С.А. Ихсанова, Б.Е. Хамзина,.

Оқу құралы – Орал: БКФ АҚ «ҰҒТАО», 2013. – 204 б.

8. Картабай, А.Т.Қайраңда мұнай-газ кенорындарын меңгеру және пайдалану. / А.Т. Картабай. ЖОО-на арналған оқулық – Алматы, 2014. – 600 б.

9.Картабай, А.Т. Мұнай кен орындарын игеру. ЖОО-на арналған оқулық / А.Т. Картабай, Е.С. Орынғожин, А.К. Есімханова. – Алматы: Экономика. 2013. – 378 б.

10. Майлыбаева, Г. Мұнай және газды өндіру техникасы мен технологиясы / Г. Майлыбаева. Оқулық. – Астана: Фолиант, 2011.
11. Нұрбекова, К.С. Газконденсатты кен орындарын игеру мен пайдалану / К.С. Нұрбекова – Алматы, Каз.ҰТУ. – 176 б.
12. Нұрсұлтанов, Ғ.М. Мұнай және газды өндіріп, өңдеу/ Ғ.М. Нұрсұлтанов, Қ.Н. Абайылданов. – Алматы: ҚазҰТУ, 2003. – 520 б.
13. Суербаев, Х.А. Мұнай-газ ісінің негіздері / Х.А. Суербаев. – Астана: Фолиант, 2008.
14. Басарыгин, Ю.М. Заканчивание скважин / Ю.М.Басарыгин. -М.: Недра, 2000.
15. Басарыгин, Ю.М Разработка малопродуктивных месторождений / Ю.М.Басарыгин, В.Ф Будников, А.И. Булатов, Ю.М. Проселков. Учеб. Для вузов. – М.: ООО «Недра-Бизнесцентр», 2001. 7 раздел 381-471стр.

16.Билалов, Г.А. Применение новых технологий добычи нефти / Г.А. Билалова, Г.М. Билалова. Учебное пособие. – 2009.

17. Габриэлянц, Г.А. Геология, поиски и разведка нефтяных и газовых месторождений / Г.А. Габриэлянц. Учебник. – М.:Недра, 2000. 587 с.
18. Джиембаев, К.И. Сбор и подготовка скважинной продукции на нефтяных месторождениях / К.И. Джиембаев -Алматы, 2000.
19. Желтов, Ю.П. Разработка нефтяных месторождений: Учеб. для вузов. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Недра», 2003.
20. Земенков, Ю.Д.Сбор и подготовки нефти и газа / Ю.Д.Земенков, Л.М. Маркова, А.Д. Прохоров, С.Д. Дудин. 2009.
21. Золотухин, А.Б. Основы разработки шельфовыхнефтегазовых месторождений и строительство морских сооружений в Арктике / А.Б. Золотухин.- М.: «Нефть и газ», 2000. – 770 с.
22. Ибрагимов Н.Г. Осложнения в нефтедобыче / Н.Г. Ибрагимов,А.Р.Хафизов, В.В. Шайдаков и др. 2003.
23. Ивановский, В.Н Оборудование для добычи нефти и газа /В.Н. Ивановский[и др.] – М. РТУ нефти и газа им. Губкина, 2000.
24. Ишмурзин, А.А. Процессы и оборудование системы сбора и подготовки нефти, газа и воды / А.А.Ишмурзин. – Уфа, 2003.
25. Калешева, Г.Е. Оборудование системы сбора и подготовки скважиной продукции / Г.Е. Калешева, К.А. Ихсанов.-Уральск:- НЦ НТИ, 2012.–99с.
26. Калешева, Г.Е. Освоение шельфовых месторождений / Г.Е. Калешева.-Уральск:- НЦ НТИ, 2014.-с.
27. Калешева, Г.Е. Курс лекции по дисциплине: Разработка нефтяных месторождений / сост. Г.Е. Калешева. – Уральск: ЗКЦНТИ, 2006. – 35с.
28. Карабалин, У.С. Эксплуатация морских нефтегазовых месторождений/ У.С. Карабалин, М.М. Ермеков.- Алматы: Эверо,2004.
29. Котик, Е.П. Разработка, освоение и эксплуатация морских месторождений / Е.П.Котик, П.Т. Котик. – Актюбе, 2010.564с.
30. Лысенко, В.Д. Разработка нефтяных месторождений / В.Д.Лысенко – М.: Недра, 2000.
31. Мищенко, И.Т. Скважинная добыча нефти / И.Т. Мищенко. Учебное пособие для вузов. -М.: ФГУП Изд-во «Нефть и газ» РГУ нефти и газа им. Губкина, 2003.
32. Никишенко, С.П. Нефтегазопромысловое оборудование / С.П. Никишенко. Учебное пособие для специальных учебных заведений. – Издательство «Ин-Фолио» Волгоград. 2008.
33. Семенова, И.В. Коррозия и защита от коррозии / И.В.Семенова. – М: ФИЗМАТЛИТ, 2004.
34. Уразаков, К.Р. Насосная добыча высоковязкой нефти из наклонных и обводненных скважин / К.Р. Уразаков, Е.И. Богомольный и др.
35. Щуров, В.М. Технология и техника добычи нефти / В.М. Щуров. М.:Недра,2003.
36. Элланский, М.М. Инженерия нефтегазовой залежи. Т. 1. Нефтегазовая залежь и ее изучение по скважинным данным / М.М. Элланский. – М.: Издательство «Техника». ООО «ТУМА ГРУПП», 2001. – 288 с.

Дополнительная литература:

1.Андреев, В.В. Справочник по добыче нефти /В.В. Андреев и др. -М.:Недра-бизнесцентр,2000.

2.Антипов, В.Н. Физические процессы нефтегазового производства /В.Н.Антипов. -М.:Недра,2005.

3.Антонова, Е.О. Основы нефтегазового дела / Е.О. Антонова, Г.В.Крылов, А.Д. Прохоров, О.А. Степанов. Учеб. для вузов. – М: ООО «Недра-Бизнесцентр», 2003

4. Вадецкий, Ю.В. Бурение нефтяных и газовых скважин / Учебник.-М.:Академия,2007. – 352с.
5. Ивановский, В.Н. Оборудование для добычи нефти и газа /В.Н. Ивановскийи др. -М. РГУ нефтии газа им. Губкина.2002.

4.Калинин, А.Г. Разведочное бурение / А.Г. Калинин. Учебник для вузов.-М:. Недра-Бизнесцентр,2000. – 748с.

5. Коршак, А.А.Основы нефтегазового дела / А.А Коршак, А.М. Шаммазов. – Уфа, Дизайн Полиграф Сервис, 2002.
6. Мусанов, Ә. Бұрғылау процестерінің теориялық негіздері /Ә.Мусанов. Оқулық.-Алматы:ҚазҰТУ,2000.-143 б.
7. Попов, А.Н. Технология бурения нефтяных и газовых скважин / А.Н.Попов, А.Н. Спивак, Т.О. Акбулатов.-М.:Недра,2004.

8.Погораздов, П.Г. Учебно-методическое пособие по изучению наземных сооружении, оборудования инструмента для бурения скважин, технологии бурения и опробовании скважин в геологоразведочном производстве. Для студентов спец. 2001-Технология и комплексная механизация разработки нефтяных и газовых месторождении на суше и на море / П.Г. Погораздов, З.Х. Тлепбергенова. ЗКИТУ. – Уральск, 2003.