- Ең үлкен, ең кішкентай кітап «Кітап – арқалаған аманатын бір буынна екінші буынға жеткізу үшін уақыт тоқынымен саяхат жасаушы ойлар кемесі» деген екен ағылшын философы Фрэнсис Бэкон. Кітап – адамзаттың ақыл қазынасы. Кітап оқу – ғұмыр бойы жүретін үрдіске айналуы тиіс. Мен бүгін сіздерге ең ауыр және ең жеңіл кішкентай кітаптар жөнінде айтпақпын.
«Лондон мұражайының географиялық атласы» жер бетіндегі ең ауыр кітап болып саналады екен. оның салмағы 310 келіден асады. Қазіргі таңда бұл экспонат Лондон мұражайында тұр. Кітаптың биіктігі де суреттен көріп тұрғандай, орта бойлы адамнан биігірек.
Әлемде ең кішкентай он екі кітап бір асхана қасығына сыйып кетеді. Олардың арасында Құранның миниатюалық басылымы, 12 мың сөзден тұратын ағылшын тілі сөздігі және Францияның Конституциясында бар.
Дәл осы секілді тағы бір ең кішкентай кітапты Toppan Printing Co. Ltd жапониялық баспа компаниясы шығаратын микроминиатюралық кітапты айтсақ болады. Бұл кітаптың әр бетінің көлемі 0,75 *0,75 миллиметрді құрайды. Дəл қазіргі уақытта «Shiki no Kusabana» кітабы Токиодағы Торреn баспа компаниясының мұражайында тұр. Кітапты лупа арқылы немесе 29 400 жапон йені (300 доллар) ақысымен үлкен көлемдегі көшірмесі арқылы көруге болады.