РЕФЕРАТ
Тақырыбы:
Қазақстан Республикасы акушерлік гинекологиялық көмекті ұйымдастыру және құрылымы түріндегі жалпы түсінік.
Жоспар:
- Акушерия гинекология саласы.
- Арнайы Акушерлік гинекологиялық көмекті ұйымдастыру.Жүктілік диагностикасы мен диспансеризация Перинатология ғылымы.
- Жүкті әйелдерге босанатындарға және босанған әйелдерге медициналық көмек көрсету.
- Жалпы ережелер.
Акушерлік ғылымы.
– Жүкті, босанатын және босанған әйелдерге дәрігерлік көмек көрсететін медицина ғылымының бір саласы.
-Бұл ғылым ұрықтану,жүктілік, босану және босанғаннан кейінгі кезеңдердегі әйел ағзасындағы физиологиялық патологиялық құбылыстарды және жүктіліктің, босанудың асқынуларын, емін, алдын алу шараларын зерттейді.
-Жұбайының денсаулық жағдайын нақтылау, қанының тобы және резус құрамын.
– өндіріс сипатын зерделеу, ерлі зайыптылар, қайда жұмыс істейді, теріс қылықтары.
– ерте есепке тұруды жүзеге асыру және акушер-гинеколог дәрігер жүктілікті анықтаған күні тіркеу.
– уақытылы зерттеп қарау үшін, 12 аптаға дейін жүкті әйелдерді ерте қамту.
– жүктілікті көмкеруге қарсы айғақтардың болуын анықтау.
Жүктіліктің диспансеризациясы.
Міндетті зертханалық зерттеп қараудың бастапқы кешені(ЖҚА, ЖЗА қанының тобы және резус фактор) рекцияға қан АИТ тексеру пациенттің келісімі бойынша тазару дәрежесіне бактерияскопия сүртіндісі.
10 және 13 апта 6 күн және 16-20 апта 6 күн мерзімінде ұрықтың хромосомды аурулурымен туа біткен аномалияны анықтау үшін сары су генетикалық маркерлерге қанды зерттеу.
Жүктіліктің 10-14, 20-22,30-34 апта мерзімінде ультра дыбыстық зерттеулердің үш реттік скринингі.
Әйелдер арасында сұрату және зерттеп қараудың барлық деректері,сондай ақ тағайындамалар мен кеңестер жүкті әйелдер мен босанатын әйелдердің жеке картасына және алмастыру картасына ҚР ДСМ №907 бұйрығымен бекітілген әр бір бару кезінде№/111е, №/113е насаны бойынша жазылады.
Жүкті әйел адамдарға
Мынадай қауіп факторы:
- Бала көтеру
- Гестоздың дамуы
- Ұрықтың дамуының тежелуі
- Экстра генитальды аурулардың өршуі
- Қан кету
- жатырдың жыртылуы
- ірің септикалық аурулардың дамуы
Акушерлік-гинекологиялық көмек көрсететін деңгейі медициналық ұйымдарда жүзеге асырылады:
1) жүкті, босанған және босанатын әйелдерге және жана туған нәрестелерге стационарлық консультациялық-диагностикалық, емдеу-профилактикалық және оңалту көмегін көрсету;
2) жекелеген тәсілді ескере отырып жүктілікке, босану және босанғаннан кейіңгі кезеңде жоспар құру;
4) жүкті, босанған және босанатын әйелдерге консультация жүргізу медициналық көмек көрсету деңгейін сақтау бойынша бақылауды жүзеге асыру;
5) аналарға және жаңа туған нәрестелерге оңалту іс-шараларын өткізу, оның ішінде шала туған нәрестелерге күтім жасау;
6) жүкті, босанатын, босанған әйелдерге және жаңа туған нәрестелерге телекоммуникациялық жүйелерді пайдалана отырып, медициналық көмек көрсету бойынша консультация беру;
7) медициналық-санитариялық алғашқы көмек медициналық ұйымдарымен, өңірдің акушерлік-гинекологиялық көмек көрсететін стационарлық деңгейдегі басқада медициналық ұйымдарымен; республикалық денсаулық сақтау ұйымдарымен сабақтастық және ақпарат алмасу;
9) еңбекке уақытша жарамсыздық сараптамасын, жүктілігі және босануы бойынша, гинекологиялық науқастарға еңбекке уақытша жарамсыздық парағы мен анықтама беру;
10) әйелдерге және жаңа туған нәрестелерге акушерлік-гинекологиялық және неонатологиялық көмектің көшпелі түрлерін ұйымдастыру;
12) аналарға және жаңа туған нәрестелерге, оның ішінде төмен және экстремалды төмен дене салмағымен жаңа туған нәрестелерге реанимациялық көмек көрсету және қарқынды терапия;
13) әйелдерге медициналық-психологиялық көмекті жүзеге асыру;
14) халық үшін перинаталдық көмек, ұрпақты болу денсаулығы және емшек сүтімен қоректендіру, ана болу қауіпсіздігі мәселелері бойынша қоғамдық денсаулық сақтау бағдарламаларының іске асырылуын қамтамасыз ету жүзеге асырылады.
15) Гестация мерзімі 36 аптаға дейінгі жүкті әйелдерді, акушерлік және гинекологиялық асқынулар болмаған немесе болмашы көрінетін жағдайларда бейінді мамандандырылған медициналық ұйымдарға немесе көп бейінді ауруханалардың бөлімшелерінде жүзеге асырылады.
16) Аборттан кейінгі және босанғаннан кейінгі асқынулары бар әйелдер көп бейінді аурухананың гинекологиялық бөлімшелеріне төсекке емдеуге жатқызылады.
Жалпы ережелер
1) акушерлік-гинекологиялық көмек – әйелдерге жүктілік, босану, босанудан кейінгі кезеңде, гинекологиялық аурулар кезінде, профилактикалық байқау және әйелдердің ұрпақты болу денсаулығын сақтау және отбасын жоспарлау бойынша іс-шаралар кезінде көрсетілетін медициналық көрсетілетін қызметтердің кешені;
2) перинаталдық көмекті өңірлендіру – бұл жүктілік және босану барысының қауіп дәрежесіне қарай әйелдерге және жаңа туған нәрестелерге перинаталдық стационарлық көмек көрсетудің үш деңгейі бойынша облыс аумағында медициналық ұйымдарды бөлу;
3) патронаж – медицина қызметкерлерінің үй жағдайында профилактикалық және ақпараттық іс-шараларды жүргізуі (жаңа туған нәрестеге патронаж, жүкті әйелге, босанған әйелге)
4) белсенді бару – дәрігердің бастамасы бойынша, сондай-ақ медициналық-санитариялық алғашқы көмек .
5) инвазивті әдістер – адам ағзасының ішкі ортасына ену жолымен жүзеге асырылатын диагностика мен емдеу әдістері;
6) контрацепция – қаламаған жүктіліктің алдын алу әдістері және құралдары;
7) ұрпақты болудың қосалқы әдістері мен технологиялары – қолдану кезінде ұрықтанудың және эмбриондардың ерте дамуының жекелеген немесе барлық кезеңі ана организмінен тыс жүзеге асырылатын (оның ішінде донорлық және (немесе) криоконсервацияланған жыныстық жасушаларды, ұрпақты болу ағзаларының тіндері мен эмбриондарды, сондай-ақ суррогат ана болуды пайдалана отырып) бедеулікті емдеу әдістері (жасанды инсеминациялау, жасанды ұрықтандыру және эмбриондарды импланттау);
8) ұрпақты болу денсаулығы – адамның толыққанды
ұрпақ әкелуге қабілетін көрсететін денсаулығы.
-«қауіп факторлары бойынша» әйелдерді бөле отырып, жүктіліктің, босанудың және босанудан кейінгі кезеңде асқынулардың алдын алу және ерте анықтау мақсатында жүкті әйелдерді диспансерлік байқау;
– пренаталдық скрининг жүргізу – жатыр ішіндегі ұрықтың хромосомалық патологиясы және туа біткен даму кемістіктері бойынша қауіп топтарын анықтау мақсатында жүкті әйелдерді жаппай кешенді зерттеп-қарау;
– босануға, оның ішінде серіктестік
босануларға дайындау бойынша жүкті әйелдерді босанғанға дейінгі оқытуды жүргізу, жүкті әйелдердің босануды жоспарлап отырған босандыру ұйымдарына келу мүмкіндігін беру, жүкті әйелдерді қауіп белгілері, тиімді перинаталдық технологиялар, ана болу қауіпсіздігі, емшек сүтімен қоректендіру және перинаталдық күтім қағидаттары туралы ақпараттандыру;
– отбасын жоспарлау және ұрпақты болу денсаулығын сақтау мәселелері бойынша консультация беру және қызметтерді көрсету;
– бейінді мамандарға жіберу үшін жыныстық жолмен берілетін инфекциялардың профилактикасы және оны анықтау;
Тест
1.Жүкті әйелдерге қауіп қатер факторлары
а. жоқ
б. жамбастың кең болуы
с. екінші жүктілік
д. қан кету
2.Дәрігерге белсенді бвру дегеніміз не
а. Дәрігердің бастамасы бойынша, сондай-ақ медициналық-санитариялық алғашқы көмек
б. Ұрпақты болу денсаулығы – адамның толыққанды
с. Қаламаған жүктіліктің алдын алу әдістері және құралдары
- Пренаталдық скрининг жүргізу
а. Қаламаған жүктіліктің алдын алу әдістері және құралдары
б. Медицина қызметкерлерінің үй жағдайында профилактикалық және ақпараттық іс-шараларды жүргізуі (жаңа туған нәрестеге патронаж, жүкті әйелге, босанған әйелге)
с. Жатыр ішіндегі ұрықтың хромосомалық патологиясы және туа біткен даму кемістіктері бойынша қауіп топтарын анықтау мақсатында жүкті әйелдерді жаппай кешенді зерттеп-қарау
4.Акушерлік ғылым дегеніміз
а. Жүкті, босанатын және босанған әйелдерге дәрігерлік көмек көрсететін медицина ғылымының бір саласы
б. Қаламаған жүктіліктің алдын алу әдісі
с. Жүкті, босанатын және босанған әйелдерге дәрігерлік көмек көрсететін медицина ғылымының бір саласы
5 .Контрацепция дегеніміз не
а. Қаламаған жүктіліктің алдын алу әдістері және құралдары
б. Әйелдерді бөле отырып, жүктіліктің, босанудың және босанудан кейінгі кезеңде асқынулардың алдын алу және ерте анықтау мақсатында жүкті әйелдерді диспансерлік байқау
с. Жүктілік және босану барысының қауіп дәрежесіне қарай әйелдерге және жаңа туған нәрестелерге перинаталдық стационарлық көмек көрсету
- Патронаж дегеніміз не
а. Дәрігердің бастамасы бойынша, сондай-ақ медициналық-санитариялық алғашқы көмек .
б. Медицина қызметкерлерінің үй жағдайында профилактикалық және ақпараттық іс-шараларды жүргізуі
с. Адам ағзасының ішкі ортасына ену жолымен жүзеге асырылатын диагностика мен емдеу әдістері
- Жүктіліктің диспансеризациясы
а. Міндетті зертханалық зерттеп қараудың бастапқы кешені
б. Әйелдерге медициналық-психологиялық көмекті жүзеге асыру
с. Жүкті, босанған және босанатын әйелдерге консультация жүргізу медициналық көмек көрсету деңгейін сақтау бойынша бақылауды жүзеге асыру
- Инвазивті әдістер
а. Медицина қызметкерлерінің үй жағдайында профилактикалық және ақпараттық іс-шараларды жүргізу
б. Адам ағзасының ішкі ортасына ену жолымен жүзеге асырылатын диагностика мен емдеу әдістер
с. Жекелеген тәсілді ескере отырып жүктілікке, босану және босанғаннан кейіңгі кезеңде жоспар құру
9.Жатырдың жыртылуы дегеніміз не
а. Дұрыс жауабы жоқ
б. Аралық, қынап, жатыр мойны жарақаттанады
с. Жүктілік кезінде пайда болатын патологиялық кұбылыстар мен аурулар тобын айтады.
10.Ұрықтың дамуының тежелуі
а.Ұрықтың құрсақта дамуының тежелуі –
немесе нəрестені алғашқы УЗсканирлеу мəліметтеріне қарай соңғы етеккірдің бірінші
күні бойынша жүктілік мерзімінен нəресте өлшемдерінің
төмен болуы.
б. Аралық, қынап, жатыр мойны жарақаттанады
с. Жүктілік кезінде пайда болатын патологиялық кұбылыстар мен аурулар тобын айтады.
11.Қан кету дегеніміз
а. жатырдың жиырылу қабілеттілігінің бұзылуы босанудың немесе теріс айналуы, жатырдың жалпақ байламының қан құйылуы (гематома), жатыр қуысында бала жолдасының қалдықтары фонындағы эндомиометрит, жыныс мүшелерінен тыс қан кету.