1.Кіріспе
«Тамақтану қағидалары»
- Негізгі бөлім
Тиімді тамақтану – денсаулық негізі
Газды сусындардың адам ағзасына әсері
- 3. Қорытынды
Тиімді тамақтану дегеніміз – құрамында түрлі қоректік заттардың толық мөлшері бар тамақпен ағзаны дұрыс, уақтылы қамтамасыз ету.
Тамақтану тәртібі дегеніміз – ас қабылдауда белгілі бір уақытқа бағыну, сондай – ақ тамақтану кезінде астың мөлшерін және мәзірін сақтау деген ұғымды білдіреді.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының ұсынбасы
Дұрыс тамақтану – бұл ең алдымен тұрақты тамақтану. Тұрақты тамақтану дегеніміз күніне 3-4 реттен кем емес, дәл белгіленген уақытта тамақтану, ал кешкі асты 19.00-ден кеш қалдырмаған жөн.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша әлемдегі өлім-жітім себебінің
60 пайызы тікелей дұрыс тамақтанбауға байланысты .
Қазақ тағамтану академиясының директоры, академик Төрегелді Шарманов: «Фаст-фудпен тамақтану семіздікке, жүрек, қан тамырлары ауруына, сонымен қатар депрессияға да ұшыратады.
Статистикалық көрсеткіштер
Жаңаөзен қаласы бойынша жасөспірімдердің есепте тұрғандар саны
2010-2011 ж – 116 жасөспірім
2011-2012 ж – 117 жасөспірім
2012-2013 ж – 114 жасөспірім
2013 – 2014 ж – 92 жасөспірім
Зерттеу барысы: №1 тәжірибе
№1 үлгі «Коко-кола» құйылған ішек
№2 үлгі ағын су құйылған ішек
№3 «Фанта» құйылған ішек
Зерттеу барысы: №2 тәжірибе
қарынды коко-кола құйылған ыдысқа салып нәтижесін бақылау
№3-тәжірибе
Шегені ыдысқа салып,үстіне Кола құйып 3 күн қойдық.
Тез әзірленетін тамақтар
Гамбургер
Фри кортошкасы
Ход-дог
Сендвич
Донер-кебаб
Шаурма
Пицца
Дұрыс тамақтанбауға байланысты жастар арасында кездесетін аурулар
1.Йодтың жеткіліксіздігінен болатын аурулар – 16%
- Семіздіктің байқалуы- 20-30%
- Жүрек-тамыр аурулары
- Рактың кейбір түрлері
- Диабеттің пайда болуы.
Қорытынды
«Адамның денсаулығы үшін тиімді тамақтана білу өте маңызды. Тиімді тамақтану дегеніміз – құрамында түрлі қоректік заттардың толық мөлшері бар тамақпен ағзаны дұрыс, уақтылы қамтамасыз ету. Жақында американдық ғалымдар зерттеулер жүргізіп, өте жоғары температурада дайындалатын тағамдардың құрамынан адамның денсаулығына өте зиянды «акриламид» деген затты тапқан. Жоғарыда айтылға шаурма, донер-кебабтарға қоса гамбургер, хот-дог, гриль, поп-корн, чипсы, кириешки, картошка фри, қақталған шұжық секілді тағамдар өте жоғары температурада дайындалады. Дәл осы тағамдарды ұзақ күнделікті пайдалану салдарынан асқазан жарасы, созылмалы гастрит, өттің толуы, ұйқы безінің қабынуы, жүрек-қан тамыр аурулары, семіздік пайда болатыны, әсіресе ас қорыту жолдарына өте зиян екені анықталған. Сондықтан сіздерге тез жоғары температурада дайындалатын тағамдарды өте абайлап жеп және уақытында тиімді тамақтану дұрыс екенін айтар едім».
«Ауру – астан…» деген дана қазақтың сөзі бекер айтылмаған сияқты!
Ұсыныс
- оқушыларды, дұрыс, қауіпсіз және тиімді тағамдармен қамтамасыз ету саясатын енгізу;
- оқушыларды, оқытушыларды, асхана қызметкерлерін, ата-аналар қауымын таза тағамдармен тамақтану негіздері туралы ақпараттандыру және үйрету;
- оқу орындарында газдалған, аса тәтті сусындар, қуырылған қытырлақ жеңіл тағамдар, аса тәтті тағамдар, адам ағзасына қауіпті қоспалары мен бояулары бар азық-түліктерді сатуға тыйым салу;
- оқу орындарын азық-түліктермен қамтамасыз етушілердің қызметіне бақылау жасап, семинарларға қатыстырып біліктіліктерін жетілдіру;
- халықтың тиімді тамақтану туралы білім деңгейін арттыру\семинар, конференциялар, БАҚ – на жариялау\
- асханаларда ас мәзірлерінің тізімін көбейту, табиғи сүт өнімдері және түрлі витаминдері, йодтары бар азық-түліктермен қамтамасыз етуді жақсарту және т.б
- маман дәрігерлермен кездесу өткізу