Таңғажайып слаймдар: пайдасы мен зияны, ғылыми жоба

Таңғажайып слаймдар: пайдасы мен зияны

                                                       Мазмұны

 Кіріспе………………………………………………………………………………………………

 І Теориялық бөлім

1.1 Слайм деген не? ……………………………………………………………………………

1. Танымалдықтың себептері Сауалнама………………………………………….
2. 3 Психологпен әңгімелесу ………………………………………………………………
3. 4 Слаймның шығу тарихы……………………………………………………………….

ІІ Слаймдардың құрамы мен түрлері 

2. 1 Слаймның құрамы мен қасиеттері ………………………………………………
3. 2 Слайм түрлері …………………………………………………………………………….
4. 3 Слаймды қалай сақтауға болады? ………………………………………………..
5. 4 Слаймның пайдасы мен зияны ……………………………………………………. 

ІІІ  Практикалық бөлім  …………………………………………………………………. 

1. Қорытынды  ……………………………………………………………………………

Зерттеудің өзектілігі: Мені пластикалық ыдыста сатылатын ойыншық қызықтырды. Бір жағынан, ол желе тәрізді, бірақ ерімейді. Екінші жағынан, оны құюға болады, оны алуға болады және ол ағып кетпейді. Оның аты біртүрлі – слайм.  Слайм деген қандай ойыншық, неден жасалады және ол пайдалы ма, зиян ба? деген сұрақтар менің зерттеуімнің өзекті мәселесіне айналды.

Зерттеу жұмысының ғылыми болжамы: егер біз слайм ойыншығының өзіндік ерекшеліктерін, оның пайдасы мен зиянын терең зерттеп білсек, онда, слайммен ойнауда сақтық шараларында тиімді қолдана алар едік, онда өз денсаулығымды сақтай алып, салауатты өмір салтын ұстана аламыз.

Мақсаты: слаймның құрамын зерттеу, оның пайдасы мен зияндылығын анықтау және үй жағдайында жасау мүмкіндігін қарастыру.

Міндеттері:

1. Слаймдар тарихымен танысу;
2. Неліктен слаймның танымал екенін білу;
3. Психологтан кеңес алу;
4. Слаймдардың баланың жадына, икемділігіне, жылдамдығына және назарына әсері туралы тәжірибелер жасау;
5. Адамдар үшін зиянды заттардың болуы мүмкін слаймдардың құрамын зерттеу;
6. Үйде слайм жасауға арналған рецепттерді табу;
7. Алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасау.

 Ғылыми жұмысының ғылыми жаңалығы. Слаймдардың пайдалы және зиянды жақтарын терең танып білдік, енді біз слаймды көп қолданбаймыз және шақтық шараларын сақтаймыз.

Жұмыс қорытындысы Сақтық шараларын сақтау барысында слаймды қалай дұрыс пайдалану және қолдану шарттары анықталды.

Зертеудің теориялық және практикалық маңызы: Слаймның пайдалы және зиянды жақтары анықталды. Осы материалдар болашақта бетперде туралы зерттеушілерге көмекші құрал бола алады.

Жұмыстың орындалу әдістері. Библиографиялық көрсеткіштер; интернет көздерімен және электрондық ресурстармен жұмыс,  бақылау, эксперимент,  сауалнама, талдау,  салыстыру, жүйелеу.

Актуальность исследования: меня заинтересовала игрушка, которая продается в пластиковой таре. С одной стороны, он как желе, но не растворяется. С другой стороны, его можно залить, получить можно и она не течет. Его название странно – слайм. Какая игрушка, из чего делается слайм и полезна ли она, или вредна? эти вопросы стали актуальной проблемой моего исследования.

Научный прогноз исследовательской работы: если мы глубоко изучим особенности слайдовой игрушки, ее пользу и вред, мы могли бы эффективно использовать меры предосторожности в игре с слаймом, сохранить свое здоровье и вести здоровый образ жизни.

Цель: изучить состав слайма, определить его полезность и вредность и рассмотреть возможность создания в домашних условиях.

Задачи:

1. Знакомство с историей слайдов;
2. узнать, почему слайм популярен;
3. консультации психолога;
4. опыты о влиянии слаймов на память, гибкость, скорость и внимание ребенка;
5. исследование содержания слаймов возможного содержания вредных веществ для людей;
6. найти рецепты для приготовления слайдов в домашних условиях;

7.составление заключения на основании полученных сведений.

Научная новизна научной работы. Мы глубоко изучили полезные и вредные стороны слаймов, и теперь мы не пользуемся большим количеством слаймов и соблюдаем меры предосторожности.

По итогам работы были определены условия применения и правильного использования слаймов при соблюдении мер предосторожности.

Теоретическое и практическое значение исследования: определены полезные и вредные стороны слайма. Эти материалы могут стать вспомогательным инструментом для исследователей о масках в будущем.

Методы выполнения работ. Библиографические указатели; работа с интернет-источниками и электронными ресурсами, контроль, эксперимент, анкета, анализ, сравнение, систематизация.

Relevance of the research: I was interested in a toy that is sold in a plastic container. On the one hand, it’s like jelly, but it doesn’t dissolve. On the other hand, it can be filled in, you can get it and it does not flow. Its name is strange – slime. What kind of toy, what is slime made of, and is it useful or harmful? these questions have become an urgent problem of my research.

Scientific forecast of the research work: if we deeply study the features of the slide toy, its benefits and harms, we could effectively use precautions in playing with the slime, maintain our health and lead a healthy lifestyle.

Purpose: to study the composition of slime, determine its usefulness and harmfulness, and consider creating it at home.

Tasks:

1. Getting to know the slide history;
2. find out why slime is popular;
3. psychological consultations;
4. experiments on the effect of slime on the child’s memory, flexibility, speed, and attention;
5. investigation of the content of slime possible content of harmful substances for people;
6. find recipes for making slides at home;

7.drawing up a conclusion based on the information received.

Scientific novelty of scientific work. We have thoroughly studied the beneficial and harmful aspects of slime, and now we do not use a large number of slime and take precautions.

Based on the results of the work, the conditions for the use and correct use of slime were determined while taking precautions.

Theoretical and practical significance of the study: the useful and harmful aspects of slime are determined. These materials may become an auxiliary tool for researchers about masks in the future.

Methods of work execution. Bibliographic indexes; work with Internet sources and electronic resources, control, experiment, questionnaire, analysis, comparison, systematization.

«Таңғажайып слаймдар: пайдасы мен зияны» атты  ғылыми жұмысына 

Пікір

«Таңғажайып слаймдар: пайдасы мен зияны»  атты ғылыми жобасы қазіргі уақытта балалардың ойыншық ретінде көп пайдаланатын слаймының шығу тегін, құрамын зерттеп, оның пайдасы мен зиянын анықтауға арналған.

Ғылыми жұмысының максаты:  слаймның құрамын зерттеу, оның пайдасы мен зияндылығын анықтау және үй жағдайында жасау мүмкіндігін қарастыру.

 Зерттеу жұмысында оқушы слаймның шығу тегіне сипаттама бере  отырып, оның тарихы, түрлері мен құрылымына кеңінен талдау жүргізеді.

Слаймның адам денсаулығына  пайдалы жақтарын жан-жақты таныстыра отырып, оның көп жағдайда зиянды екенін танытады.

Қазіргі слаймдардың құрамын анықтай отырып, оның бірнеше түріне зерттеу жасаған. Асихологпен кеңесе отырып, слаймдардың баланың жадына, икемділігіне, жылдамдығына және назарына әсері туралы тәжірибелер жасаған;

Адамдар үшін зиянды заттардың болуы мүмкін слаймдардың құрамын анықтау арқылы оның пайдасынан гөрі зияны көп екендігін, сондықтан, онымен ойнағанда сақтық шараларын ұстануды алдыға қояды.

Үйде слайм жасауға арналған бірнеше рецептерді ұсынады.

Зерттеуші слаймның күнделікті өмірде жиі кездесетінен қарап, оның шын мәнінде сақтану керектігін білдіреді.

Жалпы алғанда ғылым жоба өз дәрежесінде жасалынған деуге болады.                Зерттеу жұмысының мазмұндылығы мен мәнділігін ескере отырып, жоғары дәрежеде бағалауға ұсынамын.

«Таңғажайып слаймдар: пайдасы мен зияны»  атты ғылыми зерттеу

жұмысы жайлы

К Ү Н Д Е Л І Г І(2021 жыл)

№	Атқаратын жұмыс тізімі	Мерзімі	Нәтижесі
1	Ғылыми жұмыстың тақырыбын айқындау мақсатында ғылыми жетекшімен кеңесу, пікірлесу	Қаңтар -ақпан, 2021 ж.	«Таңғажайып слаймдар: пайдасы мен зияны зерттеудің тақырыбы болып бекітілді.
2	Ғылыми жетекшімен үнемі кеңесе отырып, зерттеу жұмыстарын жүргізу.	Наурыз-сәуір   2021 ж.	Жұмыстың мақсатымен, міндетімен таныстым. Орындау барысы туралы мағлұмат беріп, пайдаланатын әдебиеттерді көрсетіп берді.
3	Зерттеу тақырыбы негізінде интернет, баспа материалдарымен танысып, олардың ішінен қажеттілерін іріктеу	мамыр-тамыз 2021 ж.	Берілген материалдармен танысып, өзіме қажетті мағлұматты алдым.
4	Ғылыми жетекшіден кеңес алу	қыркүйек-қазан 2021 ж.	Қажетті материалдарды жинақтап, саралап-жүйеледім.

 І Кіріспе

Барлық балалар ойыншықтармен ойнайды және жыл сайын белгілі бір жастағы балаларда арналған ерекше сәнді ойыншықтар пайда болуда. Қазір менің құрдастарымның арасында slim ойыншықтары өте танымал. Слайм мені де қызықтырды, әсіресе оның ерекше қасиеттері мен үйде жасап алу мүмкіндігінің болуы.

Бірінші слаймды анам биыл сатып алды. Ол инерциялық қасиеттерге ие: жақсы, созылады, желе тәрізді. Бірақ, өкінішке орай, шлам өзінің қасиеттерін тез жоғалтады, және бұл ойыншықты үнемі сатып алу қымбатқа түседі, сондықтан мен оларды өзім жасауға тырыстым.

Балалық шақ ойыншықтарсыз мүмкін емес. Ойыншықтар балаға айналасындағы әлемді зерттеуге, шығармашылық қабілеттерін қалыптастыруға және жүзеге асыруға, сезімдерін білдіруге, қарым-қатынас жасауға және өзін-өзі тануға үйретеді.

«Ойыншық – бұл ойынға қызмет ететін нәрсе», – деп тілдік түсіндірме сөздігі ойыншықтың мағынасын түсіндіреді. Ойыншықтар әртүрлі: ағаш, пластик, резеңке, аң терісі және т. б.

Менің сыныптастарым мен басқа сыныптардың балалары мектепке әртүрлі слаймдарды ала бастады. Слаймдар – жабысқақ заттан жасалған ойыншықтар. Балалар оларды бұрады, ұрады, созады. Әр үзілісте соған жабысады. Олар мұны қандай мақсатта жасайтыны маған қызық болды ма? Не үшін?

Жігіттердің жауабы қарапайым болды: «Слим-бұл стресске қарсы, ол тыныштандыруға, ашушаң болмауға үйретеді, проблемаларды ұмытып кетуге көмектеседі».

Бірақ слаймдар шынымен пайдалы ма? Бұл мәселені біз өз жұмысымызда ашамыз. 

Зерттеудің өзектілігі:

Мені пластикалық ыдыста сатылатын ойыншық қызықтырды. Бір жағынан, ол желе тәрізді, бірақ ерімейді. Екінші жағынан, оны құюға болады, оны алуға болады және ол ағып кетпейді. Оның аты да біртүрлі – слайм.  Слайм деген қандай ойыншық, неден жасалады және ол пайдалы ма, зиян ба? деген сұрақтар менің зерттеуімнің өзекті мәселесіне айналды.

Слайм?

Бұл не?

Неліктен бұл ойыншық осылай аталады?

Ол тұрады?

Ол қасиеттерін қалай сақтайды?

Үйде оны ойыншық ретінде пайдалану үшін лизун жасауға бола ма?

Зерттеу нысаны: слайм.

Мақсаты: слаймның құрамын зерттеу, оның пайдасы мен зияндылығын анықтау және үй жағдайында жасау мүмкіндігін қарастыру.

Міндеттері:

1. Слаймдар тарихымен танысу;
2. Неліктен слаймның танымал екенін білу;
3. Психологтан кеңес алу;
4. Слаймдардың баланың жадына, икемділігіне, жылдамдығына және назарына әсері туралы тәжірибелер жасау;
5. Адамдар үшін зиянды заттардың болуы мүмкін слаймдардың құрамын зерттеу;
6. Үйде слайм жасауға арналған рецепттерді табу;
7. Алынған мәліметтер негізінде қорытынды жасау.

Болжам: егер сіз компоненттерді білсеңіз және олардың пропорцияларын ұстанатын болсаңыз, онда шламды үйде өзіңіз жасай аласыз.

Зерттеу әдістері:  Библиографиялық көрсеткіштер; интернет көздерімен және электрондық ресурстармен жұмыс,  бақылау, эксперимент,  сауалнама, талдау,  салыстыру, жүйелеу.

І Теориялық бөлім

1.1 Слайм деген не?

Слайм – бұл пластикалық материалдан жасалған ойыншық, оның құрамы желе тәрізді.

Слаймдар әртүрлі аталады, кейбіреулері жай лизун, қазір олар жаңа сөз қолданады – слаймдар, көбісі оларды сыртқы түрі бойынша қолданады, мысалы, флаффи (мамық шырыш). Жалпы, лизун – слаймдардың бір түрі.

Слайм терминін анықтау үшін мен ағылшын-орыс сөздігіне жүгіндім.

Slime [sˈlaɪm] — шырыш, тұнба, бұлдырлық, жабысқақ тұнба, шырышпен жабылған.

Сондай-ақ, интернет ресурстарында келесі анықтамаларды таба аласыз:

1. Слайм ньютондық сұйықтықтың қасиеттері бар тұтқыр желе тәрізді материалдан тұрады.
2. Слайм – бұл желе тәрізді пластикалық материал.
3. 2 Танымалдықтың себептері

Сауалнама

Біз слаймның неге соншалықты танымал екенін зерттеп, екі сыныпта сауалнама жүргіздік: 2 «В» және 4 «В».

Мен сыныптастар арасында слайм дегеніміз не? сауалнама жүргіздім. Оған 47 адам қатысты. Пікірлер екіге бөлінеді: 3-еуі бұл сұйық зат деп санайды; 9 – бұл желе; 35 – бұл ойыншық. Мен «слайм» ойыншығына өз анықтамамды бердім.

Сонымен, слайм – бұл «Елес аңшылар» мультфильміндегі елеске ұқсайтын желе тәрізді масса.

Оқушыларға жасалған сауалнама:

1. Сенде слайм бар ма?
2. Қаншалықты көп ойнайсың?

  Олардың ішінде 12 адам күн сайын олармен ойнайды, 9 адам – аптасына бірнеше рет, 5 адам – кейде, 4 адам – сабақ кезінде және 3 адам демалыс күндері (1-қосымшаны қараңыз).

Жауаптарды зерттей отырып, біз бұл ойыншықтың қазіргі уақытта соншалықты танымал болуының себептерінің тізімін жасадық:

1) слайм созылады, қолыңда таралады;

2) ойыншық ашық, жұмсақ, жанасуға жағымды;

3) күлкілі дыбыстар шығарады;

4) дәмді иіс;

5) құрамында көбік шарлары бар слаймдар бар: олар құлап қана қоймайды, сонымен қатар керемет қытырлақ болады

6) кейде слайдтарда ойыншық фигураларын таба аласыз

7) олар керемет;

8) стресті жеңілдетеді.

1. 3 Психологпен әңгімелесу

Біз мектеп психологы Әлия Абаевнамен кездесіп, оның слайм туралы пікірін сұрауды шештік (3-қосымшаны қараңыз).

Әлия Абаевна стреске қарсы ойыншық екенін, демалуға көмектесетінін айтты. Көптеген адамдар басқалары слайммен ойнайтын бейнелерді қарап демалады. Олар ойнаған кезде естіген дыбыс олар үшін демалуға арналған музыка сияқты.

Слаймдардың пайдасы бар:

1) стреске қарсы ойыншық;

2) ұсақ моториканы дамыту;

3) қиялды дамыту;

4) жанасу, сезінуді дамытады.

Бірақ сіз олармен үнемі ойнай алмайсыз, әсіресе мектепте, өйткені олар:

1) оқудан алшақтатуы мүмкін;

2) микробтарды қолдан қолға беру;

3) шаң мен кір жинайды.

Бұған жол бермеу үшін Сіз ойынның алдында және одан кейін қолыңызды жууыңыз керек, өзіңіздің слаймыңыз болу керек, болғасын орныңызды сүрту керек.

       Слаймдардың жадыға әсері, икемділік, жылдамдықты дамытуға әсері

Біз эксперимент жүргізіп, слайммен ойнау баланың көру және есту қабілетіне, зейініне және тапсырманы орындау жылдамдығына әсер ететінін тексеруді шештік.

Экспериментке 8 адам қатысты: 3 ұл және 5 қыз.

Алдымен балаларға жоғарыда аталған әрбір критерий бойынша тапсырмаларды орындау қажет болды.

Орындалғаннан кейін барлық жігіттерге слайммен ойнау ұсынылды (шамамен 10 минут).

Ойыннан кейін жігіттер бірдей критерийлерге ұқсас тапсырмаларды орындауы керек еді.

Келесі нәтижелер алынды:

* Көру жадына тапсырма: 25% нәтиже жақсарды, 37.5% нашарлады, 37.5% өзгерген жоқ.

* Есту жадына тапсырма: 25% нәтиже жақсарды, 62.5% нашарлады, 12.5% өзгерген жоқ.

* Назар аударыңыз: 12.5% нәтиже жақсарды, 50% нашарлады, 37.5% өзгерген жоқ.

* Жылдамдық тапсырмасы: 50% – да нәтижелер жақсарды, 50% – да нашарлады.

Нәтижелерді талдағаннан кейін біз слайммен ойнау әр балаға жеке әсер етеді деген қорытындыға келдік. Бірақ пайыздарға қарап, слайммен ойнау жады пен зейінге нашар әсер етеді деп айта аламыз. 

1. 4 Слаймның шығу тарихы

Слаймдар қайдан пайда болды?

Аңыз бойынша, алғашқы слаймді Mattel фирмасы иесінің кішкентай қызы ойлап тапты, ол зауытта бар ингредиенттерді кездейсоқ араластырып ойнап отырған еді, олардың арасында тағамдық қоюландырғыштар да болды.

Жаңа ойыншықтың негізгі компоненті оны ашық жасыл түске бояған гуар сағызы болды. Слаймдарды ұсақтауға, созуға, қабырғаға лақтырғанда іздері де қалмайтын болды. Желе шарының бұл ерекшелігі сатып алушылардың назарын аударады деп болжалды.

Бірақ сол күндері, 1976 жылы, жұртшылық слаймдардың өзіндік ерекшелігін бағаламады және ойыншық іс жүзінде ұмытылды. Ал қазіргі ақытта слаймдар тітіркендіргіш спиннерлерді ауыстырды және қайта жанданды.

Олар кішкентайларды да, ата-аналарын да да стресті тыныштандырады деп саналады.

Сонымен алғашқы слаймды 1976 жылы «Mattel» компаниясы шығарған. Алғашқы слаймдарға гуар сағызы (қоюландырғыш тағамдық қоспа) кірді, бірақ түстер палитрасы бай болмады, тек жасыл слаймдар шығарылды.

Бұл өнертабыс балаларға ұнады, содан кейін Mattel тәжірибесін түстер қатарын әртараптандыратын басқа компаниялар қабылдады.

Ол кезде слаймдар герметикалық пластикалық шыныаяқтарда сақталды. Желе шарының ерекше қасиеті сатып алушылардың назарын аударады деп болжалды. Слаймды илеуге, созуға, қабырғаға лақтыруға болады.

Біздің елімізде ХХ ғасырдың 90-шы жылдарында «слаймдар» өткен елес туралы анимациялық сериядан кейін «лизун» деп аталды, онда кейіпкерлердің бірі Лизун есімді жасыл мейірімді және өте ақкөңіл елес болды. Дәл осы уақытта мұндай ерекше ойыншықтың танымалдылығы көкке жетті.

ІІ Слаймдардың құрамы мен түрлері

2. 1 Слаймның құрамы мен қасиеттері

Слаймның негізгі компоненттері – полисахарид (гуар сағызы) және бор қышқылы. Полисахаридтің орнына басқа полимерлер (мысалы, желім), бор қышқылының орнына басқа қоюландырғыштар қолданылуы мүмкін.

Слаймдардың құрамын зерттеу

Бұрынғы слайм:

Полисахаридтердің (гуар сағызы) және бордың негізгі компоненттері.

Гуар сағызы, гуар, гуаран (E412) — тұрақтандырғыштар тобына жататын тағамдық қоспалар.

Гуар сағызы тамақ өнеркәсібінде консистенцияны тұрақтандырғыш ретінде қолданылады және келесі қасиеттерге ие:

* тұтқырлықты арттыру;

* гелдік қасиеттері.

Бура – минерал. Боралу үшін шикізат ретінде пайдаланылады.

Қазіргі слайм:

Бүгінгі таңда слаймдардың құрамы өте алуан түрлі және слаймның стандартты түрінен басқа, қазіргі интернеттің кеңістігінде басқа сорттар туралы ақпарат кең таралған. Бірнеше нұсқалары бар — жылтыр, қытырлақ, бисер, айсберг, көбік, көпіршікті, саз, мөлдір, металл және т. б.

Дайындауға арналған негізгі компоненттер – кез-келген түрдегі желім және активатор. Қалған ингредиенттер: тағамға арналған бояғыштар, денеге арналған гель, лосьондар, сусабын, таза және қырыну көбігі, жүгері крахмалы, жасанды қар, жылтырақтар және т. б.

Активатор әртүрлі болуы мүмкін, мысалы: натрий тетрабораты, линзаларға арналған сұйықтық (оның ішінде ас содасымен араласады), боракс және глицерин ерітіндісі (мұндай активатор ағылшын тілінен «боракс» деп аталады. Borax).

Өнімді сонымен қатар желімді қолданбай жасауға мүмкін. Мұндай слаймдар үшін крахмал немесе ыдыс жуғыш зат түріндегі негіз қолданылады.

Ньютондық сұйықтықтың қасиеттері де қызықты. Материал шырышқа ұқсас, бірақ төгілмейді және оңай жиналады. Егер слаймды қоя салсаң, ол заттың бетіне тарала бастайды, ал қозғағанда ол тығыздалады, мысалы, материалдың бір бөлігіне тиген кезде оның жыртылғанын көруге болады.

Біз енді дүкенде кездесетін слаймдардың ең танымал түрлерінің құрамын зерттеуді шештік.

1. «Слайм жаса» жинағы құрамында:

– мөлдір желім-50 мл;

– слайм үшін активатор-15 mл;

– бояулар-2 дана 5 г;

– жылтырақтар сөмкесі-1 г;

– араластыруға арналған банка – 1 дана;

– 1дана араластыру таяқшасы;

Кемшілігі: активатордың құрамы көрсетілмеген.

2. Банкадағы слайм құрамында:

– банка – 1дана;

– слайм өндіруге арналған ұнтақ пакеті – 2 г;

– пайдалану жөніндегі нұсқаулық.

кемшілігі: пайдалану жөніндегі нұсқаулық ағылшын тілінде жазылған; ұнтақтың құрамы көрсетілмеген.

3. «Шарлары бар Жмяка (8-қосымшаны қараңыз) қамтиды:

– полимерлі материалдар.

Зиянды заттар көрсетілмеген. Бірақ! Біз бұл слаймды зиянды деп санаймыз, өйткені бір күн өтпестан бұл слайм бұзыла бастады, сондықтан балалар ойыншықтарына қосуға болмайдыдеп санаймыз.

4. Ойыншық «Мяшка» (8-қосымшаны қараңыз) қамтиды:

– Полимерлі материалдар.

Зиянды заттар көрсетілмеген. Бірақ ол өз қызметін атқармайды, өйткені ол қатал болып шықты.

3. 2 Слайм түрлері

Бастапқыда слайм жасыл болды және оны пластикалық қорапта сатты. Слаймдардың түрлері әртүрлі түстер мен қасиеттерге ие болуы мүмкін, олар сізде бар ингредиенттерге негізделген. Кейбіреулері магниттеледі, басқалары қараңғыда жарқырайды, ал басқалары қолдың жылуымен түсін өзгертеді.

Стандартты – дымқыл, жартылай сұйық, сұйық, тұтқыр. Пішінін ұстамайды, тыныштықта таралады. Сығылған кезде ол қатты болады.

Жылтыр (Джигли) жылтыр (сынап) күміс түстес, жылтырақ. Ол слайм тәрізді ағады.

Флафи слаймы немесе қытырлақ (флаффи слаймы) – құрылымы жұмсақ, жақсы қытырлайды және созылғыш. Флаффи-ағылшын тілінен. Жұмсақ дегенді білдіреді. Қырынуға арналған көбіктен жасалады.

Хендгам-ақылды пластилин, серпімді және қатты, өйткені доп сияқты қабырғаға лақтырғанда оңай кейін секіреді. Пішінін сақтайды. Оның әртүрлілігі неогам. Материал желе тәрізді, оңай жиналады. Созылған түрінде ол сұйықтықты шар тәрізді су ағынының астында ұстайды. Тыныш тұрған кезінде ол бетіне таралады; ол тығыз болады, соққы кезінде жыртылуы мүмкін. Ерімейді. Суға батпайды. Шырышты аймақтарға  тиген кезде зиянды.

Моншақ (Кранчи) – түпнұсқа немесе мөлдір түрінде пайдаланылады. Ішіндегі кішкентай көбік шарлары мықтап ұсталады, ұшып кетпейді, ұрылған және созылған кезде жағымды қытырлақ болады. Пішінін жақсы ұстайды.

Көпіршікті (көбелек слайм) – бұлт жеңіл, мамық және жеңіл. Сығу кезінде қытырлақ – бұл көпіршіктер жарылып кетеді, олардың ішінде көп нәрсе бар. Ол кез-келген бағытта жақсы созылады, ешқайда ағып таралмайды. Консистенциясы – қытырлақ, шайқалған, кеуекті, серіппелі.

Мөлдір слайм (сұйық шыны) – желе тәрізді. Тұтқыр, жұмсақ, пішінін сақтамайды. Ол басқалардан мөлдір болуымен ерекшеленеді. Ингредиенттерге байланысты ол көпіршіктермен немесе онсыз болады. Балалардың ұнататыны – бұл толығымен мөлдір болғаны. Тек түсі бойынша ерекшеленеді. Әр түрлі консистенцияға ие, сіз таңдаған рецептке байланысты.

Магнитті – жанасқанда қатты, қағаз қыстырғыштар мен шегелерді тартады. Егер сіз магнитті хендгамға қойсаңыз, онда соңғысы магнитті өзіне тартады, ал керісінше – магнит хендгамды бөліктерге таратып жібереді. Олардың бірнеше түрі бар: қара, алтын, күміс, ашық қызыл, көк.

Ішінде жәндіктермен (паук, қоңыз, кішкентай кесіртке) де бар.

Хош иісті слаймдар әртүрлі иістермен толтырылуы мүмкін. Қажет болса, сіз иісі бар слаймды ала аласыз: ваниль, имбирь, жасмин, лаванда, жалбыз, даршын, таңқурай, лимон, экзотикалық жемістер. Тізімді шексіз жалғастыруға болады: құлпынай, балмұздақ, шоколад, кока-кола.

Қараңғыда жарқырайтыны (Фантом). Күндіз жай ақ. Қараңғыда жарқырайды және түсі өзгереді. Олар күн сәулесінен, флуоресцентті шамдардан, қарапайым шамнан зарядталады. Жалбыздысы – ең ашығы. Көк, күлгін, күлгін түстілері сәл ұзағырақ зарядталады және соншалықты ашық емес. Егер сіз оны құймақ сияқты орап алсаңыз, онда сіз ультракүлгін сәулемен кез-келген сурет сала аласыз, содан кейін ол жоғалады.

Хамелеондар – қызғылт сарыдан – сарыға айналады, күлгіннен – көкке айналады, қызғылт ашық болады. Құпия ингредиенттің арқасында оның түсі температураның әсерімен өзгереді.

2. 3 Слаймды қалай сақтауға болады?

Слаймның дұрыс сақталуы оның жағдайы мен сақтау мерзіміне тікелей байланысты. Егер шлам дұрыс сақталмаса, ол кішірейіп немесе нашарлауы мүмкін. Міне, слаймдардың «ауруларының» тізімі:

* Пішінді жоғалту;

* саңырауқұлақ инфекциясы;

* ұстағанда біртүрлі;

* шағын мөлшері;

* оңай жыртылады;

* тез кірленеді;

* біртүрлі иісі бар;

* қолында із қалдырады.

Слайм үшін өте ыңғайлы контейнер тығыз жабылатын қақпағы бар контейнер, ол әдетте осындай контейнерлерде сатылады. Егер сіз өз қолыңызбен слайм жасасаңыз, онда сақтау үшін супермаркеттен контейнер сатып алуға болады. Егер қолыңызда сақтау үшін қолайлы контейнер болмаса, оны косметикалық банкамен (бальзамдар, маскалар, кремдер және басқалар) немесе тығыздалған герметикалық пакетпен ауыстыруға болады. Ең бастысы, ауа контейнерге кірмейді, өйткені ойыншық одан кебуі мүмкін. Контейнерді таңдаудан басқа, оның орналасуына назар аудару керек. Слайм температураның өзгеруін ұнатпайды, ол үшін оңтайлы 3°C-тан 10°C-қа дейін (тоңазытқышта болған жөн). Ылғалдылықтың төмен пайызы бар қараңғы, орташа салқын орынды таңдаған дұрыс, сонымен қатар құрғақ ауадан аулақ болған жөн. Мұнда күн сәулесі түспеуі керек, әсіресе ыстық маусымда.

2. 4 Слаймның пайдасы мен зияны

  Пайдалы қасиеттері

Слайм немесе лизун натрий тетраборатын сумен біріктіру нәтижесінде алынған жабысқақ, жұмсақ, желе тәрізді масса. Зат әртүрлі түстерге ие, тығыз құрылымға ие, созылады, таралады, кез-келген пішінді алады және қолдарға жабыспайды. Пайдадан басқа, ойыншық денсаулыққа зиян тигізуі мүмкін.

Сламдардың пайдасы келесі жағдайларда көрінеді:

• Ойыншықтарды үш жастан асқан балаларға пайдалануға рұқсат етіледі. Бұл ұсақ моториканы дамытуға және қозғалыстарды үйлестіруге ықпал етеді.

* Жарақаттан кейін қол бұлшықеттерін қалпына келтіруге, оларды тиісті жағдайға келтіруге көмектеседі.

* Массаны тартуға, одан фигураларды мүсіндеуге, моншақтар қосуға болады, бұл шығармашылық ойлауға пайдалы әсер етеді.

* Ойыншық шиеленісті жеңілдетуге, агрессиядан арылуға көмектеседі.

* Слаймды тазарту үшін де қолданылады. Оның көмегімен кез-келген заттың бетінен шаңды тез және оңай кетіруге болады. Пайдасы – әр тазалаудан кейін слайм жуылады және ол қайтадан таза болады.

Барлық мәлімделген қасиеттері ұзақ уақыт сақталуы үшін слаймды герметикалық қақпағы бар қорапта сақтау керек.

 Қандай зиян келтіруі мүмкін

Негізгі зияндыкелтіретіндер, ол слайм құрамына кіретін химиялық компоненттер. Көптеген жағдайларда тері мен тыныс алу проблемалары туындауы мүмкін. Желімнен басқа, натрий тетрабораты, жабысқақ масса құрамында бояғыштар бар:

      Көптеген рецепттерде натрий тетрабораты бар. Бұл компонент-2% слаймды құрайды.

     Басқа компонент – PVA желімі.

      Тағы бір жиі кездесетін компонент – қырыну көбігі.

    Слаймның түсі бояғышты қосу арқылы алынады.

     Слаймның негізгі көлемі – су.

Қосымша ингредиенттер – лосьондар, сусабындар, денеге арналған гельдер, жылтырақтар. Натрий тетраборатынан басқа, линзаға арналған ерітінді, глицерин немесе сода ерітіндісі сияқты компоненттер болуы мүмкін.

Желім

PVA желімі төмен уыттылыққа ие:

* Бұл компонент көзге немесе денеге енген кезде денеге теріс әсер етеді. Ұшпа бөлшектер аз мөлшерде болғанда ғана қауіпті емес.

* Желімнің өткір, ерекше иісі бар. Жабық бөлмеде балалардың бас ауруы және айналуы пайда болады. Дайын слаймдарда желімнің өткір иісі әдетте хош иістермен біліне қоймайды.

Натрий тетрабораты және бор қышқылы

Боракс – бор қышқылының тұзы. Бұл компонент дезинфекция үшін қолданылады. Бұл жуғыш заттар мен косметиканың бөлігі. Боракс пен натрий тетрабораты күшті токсиндер санатына жатпайды. Бірақ ұзақ және тікелей байланыста болғанда, ұзақ уақыт слайммен ойнағанда терінің тітіркенуі, дерматит, сондай-ақ тыныс алу жолдары мен көздің қабынуы мүмкін.

Компоненттердің ерекшеліктері:

     заттар будың ингаляциясы кезінде, ауызға қабылдаған кезде, сондай-ақ терідегі зақымдалған жерлер арқылы сіңеді;

     нашар желдетілетін, шаңды бөлмелерде бөлшектердің ингаляция қаупі артады;

     заттар теріні, тыныс алу жолдарын, көздің шырышты қабығын тітіркендіреді, орталық жүйке жүйесінің күйіне теріс әсер етеді;

     ішке қабылдау кезінде ең алдымен асқазан-ішек жолдары мен бүйректер зардап шегеді;

  компоненттермен ұзақ уақыт байланыста болған кезде дерматит және тыныс алу органдарының аурулары дамиды.

Табиғи компоненттер

Слайм табиғи ингредиенттер негізінде жасалады:

• Cyamopsis tetraganoloba өсімдік бұршақтарынан алынған гуар сағызы;
• белсендірілген өсімдік полимері болып табылатын метилцеллюлоза ағаштан алынады;
• жүгері крахмалы;
• желатин.

Барлық осы компоненттер бактериялар мен саңырауқұлақтардың жиналу көзі болып табылады. Уақыт өте келе олар көбейеді және олар жұқпалы ауруларды тудыруы мүмкін.

Сондай-ақ, аталған ингредиенттердің кез-келгенінде қышу, терінің қызаруы, жөтел, мұрынның ағуы және мұрын шырышты қабығының ісінуі түрінде аллергия пайда болуы мүмкін екеніне дайын болу керек.

Қауіпсіздік техникасы

Баланың слайммен ойнағанын ата-ана бақылағаны дұрыс.

Бұл көбінесе проблемалар қаупін азайтуға көмектеседі:

• Кішкентай балалар жабысқақ заттардың бөлшектерін жей алады. Сондықтан баланың ойыншықты аузына әкелмеуін мұқият бақылау керек.
• Сатып алудан бұрын сіз слайм құрамымен танысып, баланың құрамдас компоненттерге аллергиясы жоқ екеніне көз жеткізуіңіз керек.
• Слайммен ұзақ уақыт байланыста болудан аулақ болу керек.
• Бір слаймның қызмет ету мерзімі бір аптадан аспауы керек.
• Слаймды өздігінен жасау жағдайында ересектер жұмыстың барлық кезеңдерін бақылауы керек. Балалар слаймды жалғыз жасамауы керек. Дайын слайм тоңазытқышта сақталады, егер көгеру немесе жағымсыз иіс пайда болса, оны тастау керек.
• Слаймды өздігінен өндіруге арналған барлық қажетті ингредиенттерді өнім сапасына кепілдік беретін ірі дүкендерде сатып алу керек.
• Слаймды жақсы желдетілетін жерде жасау керек.
• Ата-аналар күн сайын слаймды жасауға рұқсат бермеуі керек. Таза ингредиенттермен жиі байланыс теріге зиян тигізеді.
• Слайм жасау үшін барлық компоненттермен жұмыс қолғаппен жүзеге асырылады.
• Слайммен байланысқаннан кейін қолды сабынмен жуу керек.

 Слайммен кім ойнай алмайды

Денсаулыққа зиян тигізбеу үшін слайммен ойнаудан келесі санаттағы адамдардан бас тарту керек:

• үш жасқа дейінгі балалар (балалар бәрін аузына салады, сондықтан жабысқақ композицияны жұту қаупі жоғары);
• қолында кесіктері мен жаралары бар адамдар;
• аллергиялық көріністерге бейім адамдарға жабысқақ массамен байланыспаған жөн;
• слаймға жақын болмаңыз және оны жүкті және бала емізетін әйелдердің қолына алмаңыз;
• бронх демікпесі бар науқастарға.

Мұндай жағдайларда слайм денсаулыққа зиянды. Ауруды күшейтпеу үшін сіз осы ойынды шектеуіңіз керек.

ІІІ  Практикалық бөлім

Слаймды жасау үшін біз интернетте слаймды дайындауға болатын бірнеше рецепттерді таңдадық. Рецепттерді таңдағанда, біз ингредиенттердің қол жетімділігін басшылыққа алдық. Қолғаппен жұмыс істеген жөн.

3.1 слайм дайындау.

№ 1 тәжірибе

PVA желімінің ең қарапайым рецепті

Ол үшін қажет: сұйық натрий тетраборатат банкасы, ПВА желімі және жылтырақтар (міндетті емес). Шырышты дайындайтын контейнерге ПВА желімінің бүкілін құйыңыз, тетраборат қосыңыз, сонымен қатар композицияны қоюланғанға дейін дейін араластырыңыз.

Қалай ғана қатая бастайды қасықпен қолға алып нығыздаймыз. Бұл слайм бір дегеннен шыға келді. Ол ұстағанға тайғақ, жұмсақ, қолға жабыспайды, жақсы созылады.

Қорытынды: қарапайым, жұмсақ, серпімді слайм

№ 2 тәжірибе

Желім, сода, су және бояулардан жасалған слайм.

Ингредиенттер:

Кеңсе желімі 150 мл

Су 2 ас қасық.

Бояулар (міндетті емес)

Сода-2 ас қасық.

Мөлдір желімді контейнерге сығып, суды қосамыз. Желім бүгіліп, қолыңызға жабыспайтын етіп араластырамыз.

Қажет болса, гуашь немесе акрилді (кез-келген түс) бояу желімге қосуға болады. Мұны тек сумен араластырмас бұрын жасау керек!

Мен қызыл түсті қостым. Слайм ұзақ уақыт бойы қоюланбады, сосын крахмал қосуға тура келді (шамамен 2 ас қасық), содан кейін оны қолыма алдым, қолыма кішкене жабыстын. Одан шар жасадым. Слайм қатты болып шықты, қолында сода дәндері байқалады, жанасуға дөрекі, созылмады, бірақ жыртылды. Мұндай лизунмен оны үстелге тигізу арқылы ойнауға болады. Тәжірибе сәтсіз болды.

Қорытынды: слайм серпімді емес, жыртылды.

№ 3 тәжірибе

Силикат желімінен, тіс пастасынан, қырынуға арналған гельден, натрий тетроборатынан жасалған лизун.

Ингредиенттер:

Силикат желімі-2 көпіршік

Тіс пастасы-1 шай қасық

Қырынуға арналған гель-2 шай қасық

Натрий тетробораты (қоюландырғыш) – 1 шай қасық

Контейнерге силикат желімін құйыңыз, тіс пастасын қосыңыз, барлық кесектерді мұқият араластырыңыз, содан кейін қырынуға арналған гель қосыңыз, бәрін қайтадан араластырыңыз. Соңында қоюлатқыш қосыңыз. Мен тәжірибе жасап, қырыну гельінің орнына қырыну көбігін қосып, жасыл гуашь қосып қойдым. Массасы өте жұмсақ, бозғылт жасыл болды. Ол қалыңдады, өте жағымды болды, қысқан кезде көпіршіктер пайда болды. Маған бұл тәжірибе өте ұнады.

Қорытынды: слайм жұмсақ, жұмсақ, созылғыш, көпіршікті болып шықты.

Қорытындылар

Тәжірибелердің нәтижелері бойынша біз салыстырмалы кесте жасадық. Мұнда 3 нөмірлі үлгінің артықшылықтары айқын көрінеді.

 

№	Созылғыштық	Жұмсақтық	Серпімділік	Қолға жабыспауы
Үлгі №1	+	+	+	+
Үлгі №2	–	–	–	+
Үлгі №3	+	+	+	+ көпіршікті

Слаймдарды жасай отырып, біз барлық PVA желімі өндіріске жарамайды, желімнің кейбір маркалары жұмысқа жарамды деген қорытындыға келдік. Мұны оңай тексеруге болады: желімге тетробарат немесе бор қышқылының ұнтағын қосыңыз, Егер желім бұрала бастаса, онда жұмысқа жарамды, егер ештеңе болмаса, ол жұмыс істемейді, одан ештеңе шықпайды деген сөз.

ІҮ Қорытынды

Эксперимент арқылы біз үйде слаймды өздігінен жасау мәселесін шештік, оны ойыншық ретінде пайдалануға болады.

Бірінші тапсырмаға сәйкес біз «слайм» сөзінің мағынасын аштық. Сонымен, ағылшын тілінен аударылған слайм – шырыш, бұлдырлық, жабысқақ, шырышпен жабылған деген мағына береді.

Екінші тапсырмаға сәйкес біз слаймның құрылу тарихын зерттедік. Мұндай ойыншық алғаш рет 1976 жылы Mattel компаниясы шығарған, тұтқыр желе тәрізді материал, жасыл түсті және пластикалық банкада сатылған. Оның құрамына гуар сағызы мен боракс кірді.

Құрылымымен танысып, заманауи слаймның негізі – желім мен натрий тетрабораты екенін білдік.

Слаймды, ең алдымен, тығыз жабық құмырада сақтаңыз, әйтпесе слайм нашарлайды. Қалыпты температура 3°C-тан 10°C-қа дейін. Жоба бойынша жұмыс істеген кезде мен оның шығу тегі қайда екенін, слаймды кім жасағанын білдім.

Жүргізілген барлық жұмыстардың негізінде біз барлық деректерді есептеп, келесі қорытындыларды алдық:

Пайдасы:

1. Ойыншық антистресс;
2. Ұсақ моториканы дамытады;
3. Қиялды дамытады;
4. Сипап-сезуді дамытады;

Зияны:

1. Микробтарды қолдан-қолға бере алады;
2. Шаң мен кірді жинайды;
3. Жады пен зейінге нашар әсер етуі мүмкін;
4. Құрамында зиянды заттар бар.

Слаймның пайдасы мен зияны туралы нақты жауап айта аламыз. Біздің болжамымыз расталды: слаймдар, өзінің танымалдылығына қарамастан, жағымды да, жағымсыз да жақтары бар.

Сіз кейде онымен ойнай аласыз, бірақ сіз гигиена, қауіпсіздік ережелерін сақтауыңыз керек және онымен тек үйде ойнауыңыз керек.

Слайм балалар үшін қауіпті болуы мүмкін, өйткені оның құрамына денсаулыққа зиян келтіретін химиялық заттар кіреді. Органикалық заттар бактериялар үшін қоректік орта болып табылады.

Біз слаймды жасау бойынша бірнеше тәжірибе жасап, ең жақсы рецепт таптық. Жұмыс барысында барлық қойылған міндеттер мен жұмыс мақсаттарына қол жеткізілді.

Ұсыныстар:

1. Уақытымызды слайммен босқа өткізбей, пайдалы үйірмелерге қатысуды ұсынамын;
2. Үй жағдайында слаймдар жасағанша, құстарға ұя жасайық!