Тау кен –өндірісінің жұмыстары барысында бүлінген жерлердің рекультивациясы

5.Тау кен –өндірісінің жұмыстары барысында бүлінген жерлердің рекультивациясы                                                                                                                    Тау кен  өндірісі барысында бүлінген жерлердіанықтау,санақ жүргізу және оларды картасын жасау,сонымен бірге, бүлінген жерлердің ауданын анықтап, сапалық жағдаиын анықтау жұмыстарын  бүлінген жерлердің инвентаризациясы деп аталады. Ал сол бүлінген жерлерды қалпына келтыруге бағыталған іс шараларды ркеулътиваци деп аталады. Сонымен, паидалы қазбаларды өндіру кезінде  оиптар, шұңқырлар, үйінділер түзілуі  себебінен қоршаған ортаны  экологиялық жағдайы  бүлінеді. Жер бетінің бүлінуі  топырақ,  құм, тас қыиыршықтары,  минералды шикізатарды өндіру мақсатында шахта  каръерлерін салу барысында паида болады да, олар тұрған аудандарды  қоршаған жерлердің  бүлінуне  әкелп соқтырады. Тау кен шикізатарын  жер асты әдісімен  өндірген жағдаида  жер бетінің  ландшафтың өзгеру жер асты шахталарының қазылуы себепті жер бетінде оипатар түзілуне баиланысты болады да,оған қосымша сол жердің гидрогеологилық  режимдерінің  өзгеруі  әсер етеді.Мысалы,тек  Қарағандыда щахта  құрлысына жылына 500 га,көп жағдайда  ауыл шаруашлығна  жарамды жерлер берлып отырған .Осылай бүлінген жерлерді  өсімдік қабатын немесе релефн қалпына келтіру тек жасанды түрде ған жүзеге асырлады.Себебі  табиғи жолмен  олпр бұрынғы қалпына келмеи  экологияны бүлінушілікке  әкелп соқтырады    Рекультивациялық  жұмыстардың табиғи факторларға  байланысты жүргізлуін сол ауданның географиялық және гидролгеологиялық жағдайына, жердің физикалық химиялық қасиетеріне байланысты. Әлеуметік  факторларға Сол аудандардағ  тұрғындар саны және  өндіріс түрлері жатады