Жоспар:
Полимеризация.Түсініктеме.
Полимеризация кезеңдері.
Полимеризация тәртібі.
Инжекциялық-құймалы престеу әдісі
Қорытынды
Полимеризация
Полимеризация бұл -макромолекуланың,яғни полимердің пайда болу процесі болып табылады.Бұл процесс мономердің көптеген молекулаларының қосылуы нәтижесінде жүреді.
Бөлме температурасында бұл үрдіс 20-30 минутта өтеді.Процесті жылдамдату үшін 37 С суға салу керек.
Полимеризация жылдамдығы мына факторларға тәуелді:
Температура: жоғарғы температурада процесс жылдамдығы тез жүреді,ал төменгі температурада процесс жылдамдығы баяулайды
Активатор мен инициатордың саны мен табиғаты
Ұнтақтың дисперстігі мен оның молекулалық массасы: ұнтақ ұсақ және оның молекулалық массасы төмен болған сайын,ісіну мен полимеризация тез жүреді.
Мономер – ұнтақ қатынасы.
Энергияға байланысты полимеризация екі түрлі жағдайда өтеді
Ылғал ортада өтетін:
– жабық немесе ашық сулы монша қолданылады.
Құрғақ ортада өтетін
– арнайы электр жабдықтардың жылу энергиясын, микротолқынды, жарық энергияларын қолданады.
полимеризация 5 кезеңнен тұрады:
Құм тәрізді
Жіп тәрізді
Қамыр тәрізді
Резина тәрізді
Пластмассаның қатаюы
Құм тәрізді
Бұл кезең ұнтақ пен сұйықтықты қосқанда басталады.Қоршаған орта температурасына байланысты, 30 секундтан 5 минутқа немесе одан көбірек уақытқа созылады.Құм тәрізді кезеңдегі мономер-полимерлі қосылыс пайдалануға жарамсыз.
Жіп тәрізді
Бұл кезеңнің бастапқы көрінісі жіп тәрізді болумен,массаның жабысқақтығымен,жоғарғы созылғыштықпен және аққыштықпен сипатталады.Полимеризацияның бұл кезеңі адгезияны қажет ететін жұмыстарда қолданылады
Қамыр тәрізді
Қамыр тәрізді кезеңде пішіндік масса өзінің жабысқақтық қасиетін жоғалтады,бірақ созылғыш қасиетке ие болады.Мұндай пішіндік массаны Порт шиналарын,индивидуальды қасықтар,ортодонтиялық аппараттарды және т.б. жұмыстарда қолдану ыңғайлы.
Резина тәрізді
Резина тәрізді кезең полимеризацияның соңғы кезеңі. Бұл кезеңде пішіндік масса өзінің құрылысын берік сақтайды. Кейінгі пішіндеуді қажет етпейді.
Полимеризациялы пластмассаның тәртібі
Гипс қалыпты суға салып, суды бөлме температурасынан 65 С- қа дейін 30 минут қыздырады;
80 С деңгейінде 60 минут судың температурасын ұстап тұру керек, бұл пластмассаның қатаю температурасының төмендеуін болдырмайды;
Кейін 30 минут ішінде судың температурасын 100 С-қа дейін көтеріп, кюветаны 1 сағат осы температура ұстайды, кюветаны судан шығарып, ауада суытады.
Инжекциялық престеу дегеніміз жоғары қысымда престеу әдісі болып табылады. Сондай әдістің бірі Palaject/Pala Xpress фирмасының Heraeus Kulzer аппаратын қолданамыз
Пневматикалық инжекциялық аппарат(полимеризпция үшін кювета, сақиналар және кюветаға арналған контейнер, инжекциялық цилиндр, кюветадан сақинаны алатын аппарат), полимеризация жүргізудегі автоматты түрде басқарылатын аппарат
Ең алдымен полимер мономер қоспасын жабық кюветаға оның құйма каналы арқылы ендіреміз. Осы кезде кюветаға белгілі бір мөлшерде қадағаланған қысымның әсерінен полимер мономер коспасы енгізіледі. Құймалы инжекциялық престеу кезінде акрилді, винилакрил, поликарбонат, өздігінен қатайғыш пластмассалар қолданылады.
Инжекция үшін цилиндрден, поршеньнен және қақпақтан тұратын арнайы кеселер қолданылады. Инжекциялық кеседегі цилиндрдің түбіне пластмассалы поршень орнатылады. Ол жоғары қысым беру үшін керек. Сұйық пластмассаны цилиндрдің гильзасына ақырындап құйылады.Гильзадағы пластмассаның түсі ашық қызғылт болғанда оның престеуге дайын екендігін білдіреді.
Қамыр тәрізді полимері бар кесе инжекциялық цилиндрге орнатылып, цилиндр қақпағы герметикалы түрде жабылады. Цилиндр инжекциялық аппаратқа орнатылып, оған белгілі бір қысыммен аппараттың плунжеріне сығылған ауа жіберіледі. Кюветаның каналы пластмассаға толған кезде, аздаған мөлшерде пластмасса шығады, осы арқылы кюветаның пластмассаға толғаны байқалады.
Канал винтель көмегімен тығындалады. Кювета 5 минут қысым үстінде болады. Осы кезде полимер резина тәрізді сатыға ауысады.
5 минут өткеннен кейін кювета арнайы контейнерге орнатылады. Кейін автоматты түрде басқарылатын арнайы аппартта пластмасса полимеризациясы жүргізіледі. Контейнерді сумен толтырып, Select тетігі арқылы керекті температура режимі белгіленеді(55*С). Белгіленген температураға жеткеннен кейін контейнерді полимеризаторға салынып, беті жабылады да, полимеризация уақыты белгіленіп Start тетігі басылады.
Қорытынды
Сонымен, полимеризация дегеніміз полимердің пайда болу процесі болып табылады. Полимеризацияның тәртібі мен кезеңін білу арқылы, біз дұрыс қатесіз полимеризациялы пластмассаны дайындай аламыз. Ал инжекциялық пресстеу әдісі компрессиялық престеу әдісіне қарағанда біршама тиімді және қолайлы. Себебі автоматты түрде жүргізіледі.