Көпқабатты ғимараттардың түрлері
Көпқаьатты, көппәтерлі үйлерді 6 қабаттан жоғары қылдырып салады. Көлем- жобалық структурасына қарай оларды пәтерден тыс эвакуациялық жолдар жүйесінен айырады. Ол жүйелер кіреберіс буынын, баспалдақтарды, қабаттық аландарды, коридорларды, лифтарды және қоқыс проводын қосады. Ол элементтер үйдің композициялық негізі болып, сонымен олар өрттен қорғану талаптарына сай массивті жанбайтын конструкцияда орналастырылады.
Көпқабатты үйлердің жобалық шешіміне қарай бірнеше түрін айырадыы: секциялы, коридорлы және галереялы.
Үйлер секцияларының блокировкасының схемаларына қарай ленталы, баспалдақты және күрделі.
6 қабаттан жоғары тұрғын үйлерде лифтілер орнатылады. 9 қабатқа дейінгі үйлерде көтеру салмақтығы 320кг- 1 лифт, 10-12 қабатқа -320кг-нан 2 лифт, 13-18 қабатқа 320кг 1 лифт және 500кг-ды 1 лифт орналастырылады.
Бірсекциялы үйлер құрылыс тығыздығы жағынан эффективті болмайды. Сондықтан оларды көбінесе күрделі груннты жағдайларда, қиылысқан рельефтерде және бос емес қалалық учаскелерінде салады.
Коридорлы және галереялы үйлер горизонтальды коммуникациялармен міңезделеді. Бүл типті үйлердің жақсы жақтары -олар 1 саты маршымен адамдардың үлкен саның өткізеді, жылу экономиясы өте жоғары,қарапайым конструктивті схемалар. Ал жағымсыз жақтары күн ориентациясының шектеулігі, галереялы үйлердің жылы климаттарда ғана қолдануы.
Коридорлы-галереялық үйлерде бір немесе бірнеше сатылары бар ұзынынан орналасқан коридорлармен міңездемелі. Коридорды ғимараттың продольді осімен немесе бір фасадтын бойымен орналастырады.Егер коридорды ғимараттың продольді осімен орналатса, онда пәтерлерді коридордың екі жағында салады. Егер коридорды фасадпен орналатса, онда пәтерлерді бір жаққа салады. Галерея ғимараттың тысына да шығарылуы мүмкін және сатылар мен лифтармен қосылған ашық ұзын балкон ретінде болуы мүмкін.
Коридоры и галереи размещают в каждом этаже здания. При использовании 2-х-этажных квартир коридоры и галереи размещают через 1, 2 или 3 этажа.
Коридорно-галерейные дома экономически более целесообразны при небольших квартирах, рассчитанных на небольшие семьи. Эти дома строят для постоянного и временного проживания: дома квартирного типа, общежития, гостиницы.
При проектировании лестнично-лифтового узла в жилых домах, особенно многоэтажных, учитывают возможность быстрой эвакуации жителей и обеспечение эвакуационных путей от задымления.
Продолжительность эвакуации жителей зависит от ширины проходов, уклонов лестниц и способов навески дверей в шлюзах. Ширину этажных коридоров принимают ³ 1,4 м при длине до 40 м и ³ 1,6 м при большей длине. Галереи делают шириной ³ 1,6 м. длина марша лестницы зависит от количества ступеней n, которое назначают исходя из условия 3£ n £ 18.
Для обеспечения беспрепятственного выхода из здания обе двери тамбура навешивают с открыванием наружу.
Количество лестниц в соответствии с противопожарными нормами зависит от количества квартир, обслуживаемых одной лестницей и от этажности зданий.
В домах высотой до 12 этажей квартиры могут выходить только на одну лестницу. На уровне 6, 9 и 12-го этажей предусматривают переходы в соседние секции.
В домах высотой более 12 этажей, если на этаже размещается не более 4-х квартир, устраивается одна лестница.
Если на этаже больше 4-х квартир, в зданиях более 9 этажей должен быть запасной выход на пожарную лестницу, располагаемую на балконах.
В домах коридорно-галерейного типа коридор обеспечивают выходами на 2 лестницы. Одна из них может быть пожарной, приставной.
Максимальную длину коридоров ограничивают нормативным расстоянием от дверей наиболее удаленной квартиры до ближайшей лестничной клетки.
При проектировании путей эвакуации предусматривают предохранение их от задымления. При выходе из коридоров устраивают шлюзы с дверями, лифты устанавливают в изолированных шахтах, площадки лестниц 12-этажных домов и выше делают в виде открытого балкона или лоджии.