Аспириннің біз білмейтін пайдасы мен зияны, ғылыми жоба

«Аспириннің біз білмейтін пайдасы мен зияны»

МАЗМҰНЫ

Абстракт ………………………………………………………………………………………………..5

Кіріспе.

Шығарылу түрі және қаптамасы.……………………………………………………………..6

І. Негізгі бөлім.

II  тарау. Аспириннің жалпы айдалану нұсқаулары…………………………………7

1.1.        Аспириннің басқа қолданулары……………………………………………………..8

1.2.        Фармакотерапиялық тобы………………………………………………………………8

• Қолдану тәсілі мен дозалары…………………………………………………………10

ІІ тарау. Аспириннің зияны.

2.1. Варикозды тамырлар үшін қолданылатын сақтық шаралары…………14

2.2. Аспириннің варикозды веналармен қалай жұмыс істейді?…………….15

2.3.Аспирин пайдаланудың болымсыз тұстары……………………………………..16

2.4. Аспириннің пайдасы………………………………………………………………………..17

2.5. Аспириннің тұрмыстағы пайдасы…………………………………………………….18

Абстракт

Зерттеу жұмысының өзектілігі Ацетилсалицил қышқылы – бқл бас ауырғанда ішетін дәрі деп қана білеміз. Бірақ әр дәрінің басқа дәрілері сияқты зияны да, пайдасы да көп. Аспирин дәрісін тек адам денсаулығына ғана пайдаланып қоймай, адам өміріндегі тұрмыс – тіршілігіне өте арасан пайдасы зор екенін айта кеткеніміз де дұрыс. Біз білмейтін аспирин дәрісінің өміріміздің көп заттарына пайдалануға болатынын бірі біліп жатса, кейбіреуіміз білмейді екенін атап кеткеніміз дұрыс. Қаражатқа да кедергісін келтірмейтін аспирин дәрісін тұрмыста пайдануға да болатын екенін жаңалығын ғылыми түрде ашқымыз келіп отыр.

Зерттеу жұмысының мақсаты: Аспирин дәрісінің  адам ағзасына зияны мен біз білмейтін пайдасын анықтап және тұрмыста пайдалануын жаңғырту.

Зерттеу жұмысының міндеттері:

Аспирин дәрісінің біз білмейтін  деректерді жинап, сараптау;

Тұрмыс – тіршілікте кеңінен пайдалану арқылы зерттеу нәтижелерін жинақтау.

Зерттеу жұмысының нысанасы: Зерттейтін аспирин дәрісінің өмірде пайдалуын халық ауызекіден жинап, кітапханадан, ғаламтордан мәліметтер жинақтау.

Біздің гипотеза: Аспирин дәрісін адам ағзасына пайдасы мен зияынын бәле отырып, аспириннің біз білмейтін пайдалы жақтарынан жаңалық ашу.

Зерттеудің жаңалығы мен дербестік нәтижесі:

Аспирин дәрісіне жан – жақтан зерттеп, сипаттама беру;

Аспирин дәрісінің біз білмейтін тұрмыстық өмірдегі пайдасын зерттеу.

Зерттеу жұмысының әдістемесі:

– Ғылыми – әдебиеттерге шолу жасау;

– Тәжірибелер жүргізу;

– Оқушылар арасында сауалнамалар жүргізу;

Зерттеу жұмысының құрылымы: ғылыми жоба кіріспеден, негізгі бөлім, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Кіріспе

Шығарылу түрі және қаптамасы.

Алюминий қабаты бар полиэтиленнен жасалған 10 немесе 20 пакеттен медицинада қолданылуы жөніндегі мемлекеттік және орыс тіліндегі нұсқаулықпен бірге картон қорапшаға салынған. Сақтау шарттары

25°С-ден аспайтын температурада сақтау керек.

Балалардың қолы жетпейтін жерде сақтау керек!

Сақтау мерзімі 2 жыл

Қаптамасында көрсетілген жарамдылық мерзімі өткеннен кейін пайдалануға болмайды.

Ұнтақ Аспирин – суық және тұмау белгілерін жеңілдету үшін әмбебап құрал. Ол вирустық ауруларды емдеуде күрделі терапия ретінде пайдаланылады. Жалпы суық және жарақаттың симптомдарын тез жоюға көмектеседі.

Аспирин немесе ацетилсалицил қышқылы – қазіргі уақытта ең үздік антиагреганттық есірткі бірі болып табылады. Пайдалану өте оңай және салыстырмалы түрде аз құны бар. Бұл жағдайда ол терапия төменгі аяқ басты сілтеме варикозды ауру емес екенін түсінген жөн. Аспирин – тромбозбен күресуде өте жақсы профилактикалық құрал. Олардың пайда болу қаупі айтарлықтай азайды.

Аспириндегі негізгі белсенді зат – ацетилсалицил қышқылы. Бір планшеттегі оның мөлшері 75-тен 500 миллиграмға дейін болады. Доза процестің ауырлық дәрежесіне байланысты. Адамның қан жинағышын жоғарылату қаупі бар, 75 мг дозада беріледі. Күніне бір рет, ұзақ уақыт бойы қабылданады.

І. Негізгі бөлім.

I тарау. Аспириннің жалпы пайдалану нұсқаулары

Жоғарыда айтылғандай, Аспирин аурудың сатысына қарай дәрігердің сапалы қадағалауымен тағайындалады. Мамандар варикозды тамырдың үш кезеңін ажыратады: өтемақы, субкомпонация және декомпенсация.

Бірінші клиникалық түрі іс жүзінде симптоматикалық емес. Науқас ащы ауырсыну, аяқтың шаршағанын және шаршағанын сезінеді. Бұл кезеңде профилактикалық доза тағайындалады. Бұл 75 миллиграммға тең. Күніне бір рет, кешке қабылданады. Алынған препараттың мұндай көлемі жүрек-қан тамырлары ауруларына арналған алғашқы профилактикалық доза болып табылады.

Егер аурудың жүректің стенокардиясына немесе жүректің ишемиялық ауруы жүрсе, күнделікті доза 150 мг-ға дейін өседі. Сондай-ақ, варикозды веналарда кардиомагнит пен пайдалануға болады.

Тамыр тромбозының төмендеуіне қосымша, Аспирин науқаста ауырсынуды жеңілдетеді. Ісік пен ащы сезім қалдырады. Өнімділікті арттыру. Тіпті варикозды веналардың бастапқы сатысында да мыжылғандарды анықтауға болады. Олар жиі жарақаттанған жерлерде және буындардың қабаттарының орындарында пайда болады. Егер олар анықталса, терапияны түзету үшін дереу дәрігерге барыңыз.

Ішкі өтемақы кезеңінде дозаны арттыру ұсынылады. Ол тәулігіне 150 мг-дан кем болмауы керек. Бұл медициналық доза. Жүрек ауруларымен қоса, ол 450-500 миллиграммға жетуі мүмкін. Тағы да, бұл дәрігермен келісу керек.

Декомпенсация сатысында дозаны 500 мг-ға дейін арттыру керек. Бұл тромбоздың пайда болу қаупі айтарлықтай артуымен негізделген. Көбінесе, тромбофлебит бұл түрде орын алады. Егер трофикалық жара табылса, емдеуге дейін Аспиринді қабылдаудың қажеті жоқ.Бұл қан кету қаупін арттыруы мүмкін.

1.4.        Аспириннің басқа қолданулары

Ацетилсалицил қышқылын ауызша қабылдау ғана емес. Сондай-ақ, компрессор, планшет сияқты, белгілі бір дәрежеде тиімді. Ол аяғындағы қабынған тамырларға тікелей әсер етеді.

Лимонға айналатын Вена препараттың концентрацияланған мазмұнын алады. Ол ауызша қабылданған кезде, ол барлық жерде дұрыс емес жерге түседі. Ол бүкіл денеге толығымен бөлінген. Экспозицияның жергілікті әдісімен бүкіл препарат тек компресс қолданылатын жерде әрекет етеді. Осыдан көмек әлдеқайда жоғары болады.

Рецепт бойынша лосьондар үйде болуы мүмкін, бұл көп уақытты қажет етпейді және қымбат емес. Бұл әдіс бойынша препарат аяқтардың ісінуін, ауырсынуын және шаршауын жақсартады.

Ең кең тараған рецепт – бұл сусыз Аспириннің әдеттегі қоспасы. Мұны істеу үшін сізге 8-10 таблетка, 75 мг доза керек. Оларды біртекті қоспаға итеру керек. 200 миллилитр көлеміндегі стакан су құйыңыз. Тұтқаға қарағанда таңғышты сіңдіру керек. Олар зардап шеккен аймақтан жылжуға болатын дәкеден өзгеше, бүкіл қолды толықтай орап алады. Түнде компресті ұстаңыз, алып тастаңыз және таңертең ағын сумен шайыңыз. Процедураны әрбір күнде, екі апта бойы қайталау ұсынылады. Мұндай компрессті пайдалану туралы пікір тек оң.

Аспириннің пайдалы және зиянды қасиеттері осы мақалада бейнеленген.

1.5.        Фармакотерапиялық тобы

Басқа да аналгетиктер-антипиретиктер. Салицил қышқылы және оның туындылары. Ацетилсалицил қышқылы.

АТХ коды N02BA01

Фармакологиялық қасиеттері

Фармакокинетикасы

Ацетилсалицил қышқылын ішке қабылдағанда асқазан-ішек жолынан жылдам сіңеді. Кейіннен глицинмен немесе глюкуронидпен конъюгацияланумен салицил қышқылын түзе отырып, гидролиздену жолымен бауырда метаболизденеді. Салицил қышқылының 80% жуығы қан плазмасы ақуыздарымен байланысады және организмнің көптеген тіндері мен сұйық орталарына жақсы тарайды. Гематоэнцефалдық бөгет арқылы өтеді. Салицил қышқылы сүтпен бөлінеді және плацента арқылы өтеді.

Ацетилсалицил қышқылының жартылай шығарылу кезеңі шамамен 15 минут, салицил қышқылынікі – 3 сағатқа жуық уақытты құрайды. Салицил қышқылы мен оның метаболиттері негізінен бүйрекпен шығарылады.

Фармакодинамикасы

Ацетилсалицил қышқылы (АСҚ) қабынуға қарсы стероидты емес препараттар (ҚҚСП) тобына жатады әрі оның ауруды басатын, қызуды түсіретін және қабынуға қарсы әсері бар, сондай-ақ тромбоциттер агрегациясын бәсеңдетеді. Әсер ету механизмі циклооксигеназа (ЦОГ) – простагландиндер ізашары болып саналатын арахидон қышқылы метаболизмі негізгі ферментінің белсенділігін бәсеңдетумен байланысты, бұл қабыну, ауыру және қызба патогенезінде басты рөл атқарады.

Ацетилсалицил қышқылының ауыруды басатын әсері қос механизмге негізделген: шеткергі (жанама түрде, простогландиндердің синтезін басу арқылы) және орталықтық (орталық және шеткергі жүйке жүйесінде простагландиндер синтезін тежеу арқылы).

Простагландин өнімдерінің азаюына байланысты олардың жылу реттейтін орталыққа қатысты әсері төмендейді.

Ацетилсалицил қышқылы тромбоциттерде тромбоксан А2 синтезін бөгеу арқылы тромбоциттер агрегациясын бәсеңдетеді және агрегацияға қарсы әсер береді.

Қолданылуы

• ересектердегі әртүрлі себептерден туындаған ауыру синдромында (бас ауыру, тіс ауыру, тамақ ауыру, бас сақинасы, бұлшықет және буын ауыруы, арқаның ауыруы, етеккір кезіндегі ауыру)
• тұмау және басқа да жұқпалы- қабыну аурулары кезінде ересектер мен 16 жастан асқан балалардың дене температурасы көтерілгенде.

1.3. Қолдану тәсілі мен дозалары

Ересектер мен 16 жастан және одан асқан балаларға.

Құрғақ түйіршіктерді тілге салып, жұтар алдында еруге мүмкіндік береді. Бір реттік доза 4-8 сағат аралықпен түйіршіктері бар бір пакетті құрайды, ең жоғары емдік доза – 2 пакет.

Ең жоғары емдік доза 8 пакеттен аспауы тиіс.

Препаратты дәрігердің кеңесінсіз 3-5 күннен артық қолдануға болмайды.

Жағымсыз әсерлері

• тері бөртпесі, есекжем, қышыну, ринит, мұрынның бітелуі, анафилактикалық шок, бронх түйілуі, Квинке ісінуі
• диарея, жүрек айнуы, құсу, эпигастрий тұсының ауыруы, тәбеттің төмендеуі, сирекасқазан-ішек ойық жарасы (жиі және ұзақ қолданғанда);
• сирек асқазан-ішектен қан кету жағдайлары (жедел немесе созылмалы постгеморрагиялық анемия/ теміртапшылықты анемия салдарынан (мысалы, жасырын қан кету салдарынан)
• геморрагиялық синдром (мұрыннан қан кету, қызыл иектің қанағыштығы), қан ұю уақытының ұлғаюы, тромбоцитопения, анемия
• Рейе/Рей синдромы (үдемелі энцефалопатия: жүрек айну және іркілусіз құсу, тыныс алудың бұзылуы, ұйқышылдық, құрысулар; бауырдың майлы инфильтрациясы, гипераммониемия, АСТ, АЛТ деңгейінің жоғарылауы)
• жедел бүйрек жеткіліксіздігі, нефротикалық синдром
• өте сирек трансаминазалар ұлғаюымен бауыр функциясының уақытша бұзылуы мүмкін
• глюкоза-6-фосфат-дегидрогеназа тапшылығының ауыр түріне шалдыққан емделушілерде гемолиз және гемолитикалық анемия жағдайлары болуы мүмкін.

Қолдануға болмайтын жағдайлар

– АСҚ-ға, басқа да салицилаттарға немесе препараттың кез келген қосымша заттарына жоғары сезімталдық

– асқазан-ішек жолдарының ойық жаралы зақымдануы

– геморрагиялық диатез, геморрагияларға бейімділік, қанағыштықтың артуы, қан ұюдың бұзылуы (гемофилия, телеангиоэктазиялар, К витамині тапшылығы, тромбоцитопения)

– салицилаттарды немесе ҚҚСП қабылдаудан кейін пайда болған бронх

демікпесі

– метотрексатпен аптасына 15 мг немесе одан да көп дозада біріктіріп қолдану

– жүктілік және лактация кезеңі

– антикоагулянттармен қатар емдеу

– жедел бүйрек жеткіліксіздігі

– жедел жүрек жеткіліксіздігі

– Рей синдромы даму қатеріне байланысты (энцефалопатия және жедел бауыр жеткіліксіздігі дамуымен бауырдың жедел дамитын майлы дистрофиясы) вирус жұқпаларынан туындаған жедел респираторлық аурулары бар 16 жасқа дейінгі балалар

Дәрілермен өзара әрекеттесуі

Ацетилсалицил қышқылы метотрексаттың бүйректік клиренсін төмендетеді және плазма ақуыздарымен байланысуын бұзады.

Ацетилсалицил қышқылын антикоагулянттармен (кумарин, гепарин) және тромболитикалық препараттармен қосып қолданғанда тромбоциттер функциясының бұзылуына және асқазан ішек жолдарының шырышты қабаты зақымдануына байланысты қан кету қаупі арта түседі.

Кумарин туындыларының антикоагуляциялық әсерін төмендетеді. Құрамында салицилаттар бар басқа да ҚҚСП үлкен дозада (3 > г/тәулік) қолданғанда, өзара әсерлері күшейетіндіктен ойық жаралы зақымданулар мен асқазан-ішек қан кетулері қаупі артады.

Ацетилсалицил қышқылын серотониннің кері қармау селективті тежегіштерімен (СКҚСТ, SSRIs) қосып қолданғанда синергетикалық әсеріне байланысты АІЖ жоғарғы бөлігінен қан кету қаупі артады. Ацетилсалицил қышқылы қан плазмасында дигоксиннің концентрациясын жоғарылатады. Ацетилсалицил қышқылының жоғары дозасы ацетилсалицил қышқылының гипогликемиялық әсері және плазма ақуыздарынан сульфонилмочевинаны ығыстырып шығару салдарынан диабетке қарсы препараттардың (инсулин, сульфонильмочевина препараттары) гипогликемиялық әсерін күшейтеді.

Ацетилсалицил қышқылын тәулігіне > 3 г дозада диуретиктермен бірге қолданғанда шумақтық сүзілудің (бүйректе простагландиндер синтезінің азаюына байланысты) төмендейтіні анықталған.

Жүйелік глюкокортикоидтар (Аддисон ауруы кезінде орын басатын ем ретінде қолданылатын гидрокортизоннан басқасы) қан плазмасында салицилаттардың концентрациясын төмендетеді, бұл глюкокортикостероидтармен емдеуді тоқтатқаннан кейін салицилаттардың артық дозалану қаупін арттырады.

Тәулігіне > 3г дозасындағы ацетилсалицил қышқылы мен ангиотензин өзгертуші фермент (АӨФ) тежегіштерін үйлестіре қабылдау аясында АӨФ тежегіштері шумақтық сүзілуінің төмендеуі байқалады, бұл олардың гипертензияға қарсы әсерінің азаюымен қатар жүреді.

Ацетилсалицил қышқылы ақуыздармен байланысты жағдайдан ығыстырылып шығару салдарынан вальпрой қышқылының уытты әсерін күшейтеді. Алкоголь қан кету уақыты мен ацетилсалицил қышқылының АІЖ шырышты қабатына зақымдаушы әсерін ұлғайтады.

Урикозуриялық препараттармен (бензбромарон, пробеницид) қоса қолданғанда урикозуриялық (несеп қышқылының бүйрек арқылы бәсекелес шығарылуына байланысты) әсерінің төмендеуі байқалуы мүмкін.

Айрықша нұсқаулар

Ацетилсалицил қышқылы бронх демікпесі ұстамасын немесе басқа да аллергиялық реакцияларды туындатуы мүмкін. Мұндай қатердің факторлары сыртартқысында бронхтық демікпе, пішен қызбасы, мұрын полипозы, тыныс алу ағзаларының созылмалы аурулары, сондай-ақ басқа препараттарға деген аллергиялық реакциялардың болуы деп саналады (мысалы, қышыну, есекжем, басқа да тері реакциялары).

Ацетилсалицил қышқылының тромбоциттер агрегациясын бәсеңдетуге қабілеттілігі хирургиялық араласу уақытында және одан кейін көп қан кетуге әкелуі мүмкін (тіпті аздаған араласулардың өзі, мысалы тісті жұлу). АСҚ жоғары дозада қолданған жағдайда қан кету қатері арта түседі. Ацетилсалицил қышқылы төменгі дозада несеп қышқылының экстракциясын төмендетеді, бұл экскрециясы бастапқы деңгейі төмен подаграға бейім емделушілерде подагра жедел ұстамасының орын алуына себеп болуы мүмкін.

Ацетилсалицил қышқылы қызба болған немесе болмаған вирус жұқпасын емдегенде дәрігердің кеңесінсіз балалар мен жасөспірімдерге пайдаланылмауы тиіс. Кейбір вирус жұқпаларында, әсіресе А, В тұмау вирусы мен желшешекте Рей синдромының туындау қаупі бар.

Глюкозо-6-фосфат-дегидрогеназа жеткіліксіздігінің ауыр түрімен зардап шегетін емделушілерде ацетилсалицил қышқылы гемолиз немесе гемолитикалық анемия туғызуы мүмкін.

Препараттың бір дозасында 19 мг натрий бар, тұзсыз емдәм ұстанып жүрген емделушілердің мұны ескергендері жөн.

Аспирин Эффект құрамында фенилкетонуриямен зардап шегетін адамдарға зиян болу ықтималдығы бар фенилаланин мөлшері (аспартам) болады.

Дәрілік заттың көлік құралын немесе қауіптілігі зор механизмдерді басқару қабілетіне әсер ету ерекшеліктері

Әсер етпейді

Артық дозалануы

Симптомдары: бас айналу, құлақтың шуылдауы, нашар естуді сезіну, тершеңдік, бас ауыруы, жүрек айну, құсу. Кейіннен қызба, гипервентиляция, кетоз, респираторлық алкалоз, метаболизмдік ацидоз, кома, қантамырлық жеткіліксіздік, тыныс алу жеткіліксіздігі, айқын гипогликемияның дамуы мүмкін.

Емі: асқазанды шаю, белсендірілген көмір және қарқынды сілтілік диурез. Емдеуді бұдан әрі мамандандырылған бөлімшелерде жүргізген жөн.

ІІ тарау. Аспириннің зияны.

2.1. Варикозды тамырлар үшін қолданылатын сақтық шаралары

Жоғарыда айтылғандай, ацетилсалицил қышқылы қан кетуді арттыруы мүмкін. Препараттың қолданылу жиілігі және дәрілік препаратты дәрігермен келісу керек. Доза варикоздың дәрежесіне және қан ұйығышының тәуекеліне байланысты болады. Сахна неғұрлым дамыған болса, терапияның ұзақтығы мен ұзақтығы соғұрлым көп болады.

Кішкентай капиллярлар, венулалар мен артериолдар жыртылған кезде, бұл түсініксіз. Кішкентай қан кету тез тоқтатылады және оны ескермеуі мүмкін. Аспиринді қабылдау аясында тромбоциттерді қан тоқтату мүмкіндігін төмендетеді. Бұл ішкі қан кету қаупін арттырады.Терінде ұзақ уақыт бойы шешілмейтін үлкен көгерістер бар. Аспиринді қолдану тәуекелі артуымен байланысты.

Сондай-ақ әйелдерге етеккір кезінде сақтықпен қарау керек. Егер препарат аскорбин қышқылымен біріктірілсе, онда оның әсері екі есе артады.

Аспирин стероид емес қабынуға қарсы дәрі-дәрмектерді орындайды және жұмыс істегендіктен асқазан-ішек жолдарының белгілі бір ауруларымен бірге қолданғанда қауіп бар. Жиі созылмалы патологиялары бар егде жастағы адамдарда варикозды веналар дамиды. Дәрігер тағайындалуына дейін сапалы диагностика жүргізуі керек. Аспирин циклооксигеназды блокатор болып табылады – бұл биологиялық белсенді қосылыс eicosanoids өндірісіне қатысады. Бұл заттардың негізгі міндеті – бұл рецепторлар бойында ауырсыну импульстарын беру және олар сонымен қатар тұз қышқылын өндіруге қатысады. Егер адамда гастрит немесе асқазан жарасы бар болса, Аспиринді қабылдау пациенттің денсаулығына нұқсан келтіруі мүмкін. Сондай-ақ, егер препарат дұрыс болмаса:

• холецистит;
• панкреатит;
• бауыр циррозы;
• дуоденит;
• майлы гепатоз.

Жаңа ақпарат: Omega 3 Doppelherz қалай қабылданады: варикозды тамырларға арналған пікірлер

2.2. Аспириннің варикозды веналармен қалай жұмыс істейді?

Варикозды емдеуде Аспириннің рөлі өте маңызды. Бірақ өздігінен емдеу денеге көп зиян келтіруі мүмкін екенін түсіну керек. Ацетилсалицил қышқылын қабылдау емдеуші дәрігермен талқылануы керек.

Жаңа ақпарат: Аяқтағы варикозды тамырлардың ең жақсысы: шолулар

Адам ағзасындағы коагуляция жүйесінің рөлі өте жоғары, әсіресе варикозды веналармен, кеңейтілген тамырдан қан кету кезінде дами алады. Оны тоқтату өте қиын және антипротелетикалық агенттердің әсерінен процесс бірнеше рет, хирургиялық тоқтату әдістеріне дейін күрделенеді.

Ацпирин кардио варикозда үлкен рөл атқарады, себебі бұл ауру жиі пассивті өмір салтын жүргізетін адамдарда кездеседі. Бұл жұмыс статикалық жұмыстарды орындауымен байланысты адамдарға қатысты. Оларға кеңсе қызметкерлері, хирургтар, жүргізушілер және сол сияқтылар кіреді. Ұзақ уақытқа созылмалы қозғалмайтын күйі тромбоздың пайда болу қаупін арттыруы мүмкін. Бұл жағдайда ацетилсалицил қышқылын үнемі алу керек. Бірақ мұның барлығы кардиологпен талқылануы керек.

Біздің заманымызда көптеген аналогтар ойлап тапты. Олар мыналарды қамтиды:

1. Кардиомагн.
2. Аспирин кардиоы.
3. Аспирин С.
6. Қарындаш.

2.3.Аспирин пайдаланудың болымсыз тұстары

Әдетте басымыз ауырып,  балтырымыз сыздағанда, немесе дене қызуымыз көтерілгенде біз арзан дәрілерді қабылдап, солардан шипа тапқандай боламыз. Дәрігердің кеңесіне жүгінбей-ақ, дәріханалардан қап-қап арзан дәрі-дәрмектерді сатып аламыз. Алайда олардың пайдасынан зиянының көп болатындығын білмейміз. Ауыру сезімін  басатын химиялық дәрілер оны уақытша тыйғанмен, себебін жоймайды. Мына төмендегі мәліметтерді оқып, осыған көз жеткізуіңізге болады.

1.Аспириннің ауруды басатын  әсері небары бірнеше сағатқа созылады. Ал қанның сұйылтылуы керісінше, бірнеше күнге барады. Сондықтан егер денеңіздегі жеңіл жарақаттан пайда болған жаралар қанап, ұзақ уақыт жазылмай қойса, бұл аспириннің кері әсері болып табылады. Дәрігерлер аспиринді атеротромбоздың, жүрек ауруларының, тіпті обырдың  алдын алу үшін қабылдауға кеңес береді. Алайда зертттеулердің қорытындысы бойынша, аспиринді инсультке шалдыққан адамдарға ғана ішуге кеңес беріледі.

Осы уақытқа дейін дәрігерлер барлық сырқаттан емдеуге болатын дәрілік құралды іздеп келген. Бүгінгі таңда осындай таңданарлық қасиетке ие дәрілік құралға аспиринді жатқызуға болады. Ғылым бүгінге дейін оның пайдалы ерекшелектерін ашып келеді.

Аспирин қалай әсер етеді? Ол миға ауру белгісін «жеткізуге жауапты» беретін гормон – простагландиннің бөлінуін тежейді. Аспириннің бастапқы қажеттілігі осы ауруды басумен түсіндірілген. Аспириннің артқышылығы аз болғанның күннің өзінде көпшіліке оны күн сайын ішіңдер деп кеңес беруге болар еді. Өкінішке қарай, зиян келтірмейтін дәрі болмайды. Аспириннің осал тұсы төменде көрсетілген:

• Статистика бойынша демікпемен (астма) ауыратын әрбір бесінші науқастың аспиринге аллергиясы болады;
• Ұзақ уақыт бойы күн сайын аспиринді қабылдау ішке қан қан құйылуды 30 пайызға арттырады. Ол кейбір жағдайда адамның көз жұмуына әкеп соғуы да мүмкін;
• Ағылшын дәрігерлері инфаркт болуы мүмкін науқастарға аспирин беруге тыйым салған;
• Болжам бойынша, бұл құрсақ қуысына қан құйылу қаупін арттырады.
• Күн сайын қабылдағанда тәуліктік мөлшері 75 мг аспауы керек. Айта кету керек, бұл да қан құйылу қаупін арттырады.

Сондықтан кішкентай ғана ақ таблетка тамаша емдік құрал болғанымен, оған аса мұқият болыңыз. Дәрі мен удың айырмашылығын оны ішу мөлшері ажыратады.

Қазіргі кезде ауырудың кез-келген түрін оңай әрі тез басатын дәрі-дәрмектерді  дәріханалардан еш қиындықсыз әрі арзан бағаға сатып алып жүрміз. Бірақ олардың қолжетімділігі денсаулығымыздың жақсаруына сеп болмайды. Керісінше,  зиян келтіретінін ескере жүрейік. «Аурудың жақсысы жоқ, дәрінің тәттісі жоқ»  демекші, денсаулығымызға сақтықпен қарайық. Дәріханаға аттанардан бұрын  дәрігермен кеңескен дұрыс.

2.4. Аспириннің пайдасы.

Аспириннің пайдасы медицинада ғана емес, күнделікті тұрмыста да шаш етектен. Тек оны біліп, қажет кезде пайдалана білсеңіз болғаны…

1. Аспириннің бір таблеткасын гүл тұратын ыдысқа салсаңыз, сыйлықтың ғұмыры ұзара түседі. Бұл әдісті сіздің де білетініңізге сенімдіміз.
   2. Дәл осы флора тақырыбын жалғастырып көрелік, аспириннің топырақтың құрылымын жақсартатын қасиеті бар. Мәселен, қышқылдылығы төмендеп, саңырауқұлақпен зақымдалған топырақты аспиринмен емдеп көріңіз. Ол үшін бір литр суға бір таблетка аспиринді ерітесіз де, ауруға шалдыққан жерге құясыз.
   3. Өте төмен температурада отырған аккумулятордың кесірінен көлікті оталдыру қиынға соғады. Сондайда, дистилденген аз ғана суға жарты таблетка аспиринді салыңыз да, ертіндіні құйыңыз. Аспирин мен электролиттің реакциясынан аккумуляторда қысқа уақытқа жететін қуат пайда болады. Бұл көлікті оталдыруға жетеді.
   4. Аспириннің көмегімен теріден пайда болған дақтарды кетіруге болады.
   Жарты стақан суға 2 таблетка аспирин салыңыз да, ертіндіні киім салынған кір жуғыш ыдысқа құйыңыз. Үш сағаттан кейін киімді шығарып алып, кір жуатын ұнтақпен жақсылап жуу керек.
   5. Аспириннің терідегі қызыл дақтарды, безеулерді кетіруге шамасы жетеді. Сіздерге аспирин мен бал маскасын айтқан болатынбыз. Аспириннің әсері байқалмай жатса, рәсімді тағы да қайталаңыз. Соңында сабынмен жуып тастау керек.
   6. Сүйел де, аяқтың қажалуынан пайда болған жарақаттар да аспириннен «қорқады». 5-6 таблетка аспиринді ұнтақтап, бір шәй қасық лимон шырынымен араластырыңыз. Кейін оған шәй қасық су қосасыз. Қоспаны жаралы жерге жағып, сулықпен орап тастайсыз да, полиэтилен қалтасын киесіз.
   7. Егер сізді ара шағып алған болса, аспириннен көмек сұрап көріңіз. Ол үшін шаққан жерді дымқылдап, аспирин таблеткасымен ысқылаймыз.
   8. Бассейндегі хлорлы судың боялған шаштарға кері әсер беретінін барлығы біледі. Егер сіз шашыңыздың түсін өзгерткіңіз келсе, бассейнге түскеннен кейін аспирин ертіндісімен шашты ысқылаңыз (бір стақан суға 6 таблетка аспирин), 15 минуттан кейін сүйікті су сабыныңызбен жақсылап жуасыз.
   Аспиринді күнделікті тұрмыста пайдаланғаннан гөрі, «жедел жәрдем» ретінде қараған жөн. Сондай-ақ, қоспаларды қолданбас бұрын аспириннің сапасына, сақталу мерзіміне көңіл бөліңіз.
   Жүрек талмасы бар адам, төсегінің басына 2 асприн таблетка үнемі қойып жатсын! Жүрек қысылғанда бірден жатқан жерден атып тұрмай, оң қолмен жүректі ақырын ұру керек! Сол үшин жүрек сол жаққа орналасқан! Содан кейін асприн ішіп алу керек, ең қарапыйым бірінші көмек! Жалғыз жатқанда!
   2.5. Аспириннің тұрмыстағы пайдасы.

Жақсы көретін ақ блузкаңда тер дағы қалып, кетпей қойса, екі түйір аспиринді ұнтақтап, шыныаяқтың жартысына жылы су құйып, араластыр. Кірленген жерге осы ерітіндіні құйып, екі-үш сағат солай қалдыр. Кірленген жері өзі-ақ ағарып шығады.

Көпшілік бетке шыққан безеуден көп қиналады. Бір түйір аспиринді ұнтақтап, суға саласың да, безеуге жағып, екі минут ұстайсың. Осылай бірнеше рет қайтала.

Қайызғақ мазаңды алса, екі түйір аспиринді ұнтақтап, бас жуар кезде кәдуілгі сусабынға қосып, бір-екі минут ұстап, артынша таза сумен шай.

Аспирин бақшаға да пайдалы. Ұсақталған аспирин тамыр жүйесіне қуат береді, суға ерітілген аспиринмен бүлінген топырақты өңдейді.

Раушан және басқа үзіп алынған гүлдер ұзақ сақталу үшін, су құйылған құмыраға бір түйір аспиринді салып жібер. Тек суды ауыстырып тұруды ұмытпа.

Обыр

Зерттеуде 200 мың адамның кесел тарихы қарастырылған болатын. Нәтижесінде аспиринді бес жыл бойы күн сайын қабылдап отырса, ол кісі обырдан көз жұму қатерін 37 пайызға азайтатыны анықталды.

Күйзеліс

Күйзеліс кесел сияқты, қатты ашулану, сонымен қатар, ағзадағы қабыну процесімен де тікелей байланысты болады (яғни психикалық күйді тұрақты түрде ұзақ уақыт басу). Атап айтқанда, күйзеліске көп ұшырайтын адамдарда ішкі қабыну процесінде белең алатын гормондар – цитокиннің жоғары деңгейі байқалады.

Расында, егер аспиринді қабынуға қарсы құрал ретінде пайдаланса, ол күйзеліске де көмектесе алады деген сөз.

Ғалымдар осы теорияға дәлел ретінде зерттеу жүргізді. Олар 50 жастан асқан 386 әйелді 10 жыл бойы бақылаған. Олардың 22-і күйзеліске ұшырағандар. Солардың ішінде тек бір әйел аспиринді күні бойы ішіп отырған. Ал үштен бір бөлігі аспиринді тұрақты түрде пайдалану арқасында осы сырқаттың алдын алыпты.

Безеу

Аспириннің негізгі компоненттерінің бірі салицио қышқылы. Сонымен бірге ол безеуге қарсы қазіргі майларды да қолданады. Егер оларды алуға мүмкіндігіңіз болмаса, қолыңызда тек аспирин ғана болса, мына қарапайым рецепті пайдаланған жөн. Аспирин таблеткасын майдалап аз ғана су қосып араластырасыз. Осы қоймалжың затты бетіңізге жағасыз. Екі минуттан кейін бетіңізді жуасыз.

Осы қоспа зат безеуді кептіреді әрі терінің демалуын жеңілдетеді. Есіңізде болсын, егер сіздің теріңіз қалыпты немесе құрғақ болса, бұл тәсілді аптасына бір реттен артық жасауға болмайды.

Қайызғақ

Қайызғақтың пайда болуының басты себебі Pityrosporum ovale зеңі болып табылады. Ол бас терісінде жиі кездеседі. Аспирин зеңге қарсы жұмсақ препарат. Сондықтан қайызғаққа қарсы күресте жақсы көмектеседі.

Екі таблеткасын майдалап, шашқа арналған сусабынмен араластырыңыз. Қоспаны шашқа жағып, бас терісіне сіңуі үшін шамамен екі минуттай уақыт ұстаңыз. Сосын басыңызды шайып, сусабынмен тағы бір рет жуыңыз.

Қарттық ызақорлық (деменция)

Зерттеуде анықталғандай, Альцгеймер сырқаты – мидағы қабыну процесінің ерекше бір көрінісі. Аспирин ауруды басып, науқастың жай-күйін жақсартады.

Жүрек кеселі

Аспирин қанды сұйылта отырып, адам өміріне аса қауіп тудыратын қанның қоюлануының алдын алады. Қан тамырындағы қабыну процесі қатерін бәсеңдетуге көмектеседі. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, аспирин қабылдау жүрек ұстамасы, сондай-ақ, түрлі жүрек кеселдерімен бірге жүрек-қан тамырлары дертінің пайда болуын  шамамен 44 пайызға азайтады.

Кейбір зерттеулерде аспирин жүрек ұстамасы бар науқастар үшін пайдалы екендін көрсетеді. Ол адамдардың үштен бір бөлігінде аурудың асқынуын тежейді.

Аяқтың терлеуі

Табанның шамадан тыс терлеуі зең инфекциясы нәтижесінде болады. Аспирин талькпен бірге қолданылса, жақсы көмектеседі. Оның рецепті мынадай: Аспириннің үш таблеткасын ұнтақтап майдалаңыз. Алынған массаны талькпен араластырыңыз. Қоспаны табанның зақымдалған бөлігіне жағыңыз. Процедураны зең толық кеткенше әрі терінің тітіркенуі басылғанға дейін күніне екі рет қайталаңыз.

Шаштың өсуі

Аспирин сонымен бірге косметикалық проблеманы шеше алады. Мысалы, шаштың өсуін баяулатады. Оның құрамындағы ацетилсалицил қышқылы теріні тітіркендірмей қабыршықтанудан қорғайды. Дәрігерлер үгітілген аспирин таблеткасын аз ғана мөлшердегі сумен араластырып, жасалған қоспаны қажетті жерге жұқа етіп жағуға кеңес береді. Осы қоспаны теріде 15 минут ұстап, содан кейін жылы сумен шайып тастау керек. Бұл шашты толығымен кетіруге көмектеседі немесе оның ұйысуын ашады. Сол арқылы келесі тәсілді орындауды айтарлықтай жеңілдетеді.

Жәндік шаққанда

Аспиринді сонымен бірге жәндік шаққан жерге жағуға болады. Алдымен жарақатты сулап, содан кейін оның бетіне аспиринді аз мөлшерде жағасыз. Бұл жәндік уының әсерінен болатын ауруды басады. Осы рецепті денедегі ара шаққан жерге де қолдануға болады. Аспиринді былай ішуге де болады. Ол ағзаның ауруын бәсеңдетеді.

Теміреткі

Бұл үнемі қып-қызыл боп бөрткен күйінде кездесетін кесел түрі. Ол қатты қышып, ауырады, барған сайын бөрте түседі. 2-4 аптадан кейін барып оңалу белгісі байқалады. Алайда кейбір науқастағы дерт пен дененің қышуы айларға, жылдарға созылуы да мүмкін. Кеселдің ошағы – шешек вирусы. Бұл дертке бала кезінде шешекпен ауырғандар алдымен ұшырайды.

Аспирин қалай көмектеседі? Таблетканың екі данасын ұнтақтап сумен араластырып май дайындайсыз. Сосын тампон көмегімен оны зақымдалған жерге жағып, біраз уақытқа қалдырасыз. Май кепкенде өзі түсіп қалады. Бұл рецепт сауығуға кепілдік бермейді. Бірақ дененің қышығанын басып, терінің қабынуын азайтады.

Ғылыми жұмыстың қорытындысы

Біз ғылыми жобамыздың қорытыныдысына келетін болсақ, аспириннің біз білмейтін зияны мен пайдасына тоқталдық. Аспирин өзі арзан «Аурудың жақсысы жоқ, дәрінің тәттісі жоқ»  дей отыра кіншкене баса ауырса ата – анамыз аспиринді алып, іше бастайды. Аспириннің зияны бар екенін білмейді. Аспиринді ішіп, ауру іздегенше, ауырмайтын жол іздегеніміз дұрыс деп ойлаймыз.  Ғылыми зерттеуімізде  айтып кеткендей, біз білмейтін тұрмыстық жағымызға көбірек пайдалансақ, киімдердегі дақтарды ктіруге дүкеннен дақ кетіретін сұйықтықтар алмай – ақ, қаражатқа да зияны келмейтін кез келген үйде тұратын аспиринді пайдалғанын қалаймыз. Адам денсаулығына зиянды аспиринді ішкенше, одан да тұрмыстық жағдайда пайдалансақ.

Ғылыми жұмыстың ұсынысы:

Ғылыми жұмысымыздың ұсынысына келетін болсақ, аспириннің біз білмейтін тұрмыстық жағдайда пайданатынын осы дәрінің ішіндегі нұсқауға жазып кетсе, оңай жолдардағы пайдалы кеңестер орталығы ашылса, мектептегі медициналық кабинеттерде аспириннің зияны мен өмірге пайдалы жақтары ілініп тұрса, аспирин дәрісін тек бас дәрісі ретінде ғана емес, түрлі тұрмыстық жағдайларда пайдалануға болатынына кеңестер жазылып тұрса. Аспирин дәрісінің шағын пайдалы кеңестер атты кітапшалары шықса.