Романтизм мен реализм бір – біріне қарама қарсы әдеби бейнелеу тәсілдеріне жатпайды. Бірақ екеуі екі бөлек дүние деп қарастырылады. Мысалы, алғашқысы шындыққа жанасымды келсе, кейінгісінің романтикалық сарыны басым. Алайда кез келген шығармада олар ажырамас бірлікте болуы бек мүмкін. Академик Зейнолла Қабдоловтың сөзімен айтсақ, әр суреткер осынау екі әдістің тек біреуімен ғана жазады, екеуінің басын бір жерге қоса алмайды, ол не таза реалист, не таза романтик болуға тиәс деп түсінсек қателеспес едік.

Қай кезде жасамасын, бәрібір барлық қазақ жазушылары жайлы осыны айтуға болар еді: бәрінің шығармашылығында реализм мен романтизм астасып жатады. Сөзімнің дәлеліндей, Оралхан Бөкейді алып қарасақ.

Кейбір зерттеушілер О.Бөкейдің шығармашылық өсу жолында «романтизм мен реализге қарай бет бұру» байқалады дейді. Бірақ осыған қарап жазушы шығармашылығының өсу жолында романтизмнен реализмге қарай толық көшу деп түсіну керек. Алайда жазушының алғашқы қаламынан туындаған шығармаларындағы романтикалық сарын кейіннен реалистік прозаға ұласты деуге  әбден болады. Оны біз Оралхан Бөкейдің ескі аңызға орай жазылған «Қар қызы» повесі арқылы талдап көрелік.

Повестегі жас жігіттердің совхозға шөп жеткізу мақсатында шаруашылық сапарға шығуы, жол қиындығымен қатар қыстағы ауыл көрінісі реалистік тұрғыдан суреттелген. Бірақ кейіпкер Нұржанның сол сапарға шыққандағы негізі мақсаты шөп жеткізу емес, аңызға айналып, сағымдай болған қар қызын көру еді. Романтикалық сипат осы кезде толығымен ашылады. Себебі, Нұржанның сезімге бой алдырып, қызды көруге ынтығуы шығармаға ерекше өрнек қосқандай.

Менің ойымша, «Қар қызы» повесінің шыншыл шығарма болып түзілуі автордың көрген түйгені, өз басынан кешкен оқиғалары әсер еткені байқалатындай. Себебі, кеіпкер Нұржанды тани отырып, Оралхан Бөкейдің болмысын анық танығандаймыз.

Қорыта келе, осы оқиғаның жазушы өз басынан өткізгендігін тани отырып, өмірде түйгендерін қорытып, жасақтау арқылы романтизм мен реализм тұрғысында жеткізе алу жазушы шеберлігі екенін айқындайтындай.

You May Also Like

Қабдеш Жұмаділовтің «Тағдыр» романына арқау болған тарихи оқиғаларға тоқталып, дәлелдер келтіре жазыңыз. эссе

Қазақ әдебиетіне алпысыншы жылдары келіп қосылған бір көш талантты жастардың ішінде Қабдеш…

Жапырақ неге сарғаяды? эссе

Жапырақ неге сарғаяды? Күз. Жалпы дана халқымыз күз мезгілін бірнеше бөлікке бөліп…

А.Байтұрсынұлының «Өгіз бен бақа», «Егіннің бастары» мысалдарының адамдарға үйрететін тағылымы туралы өз пікірлеріңізді жазыңыз. эссе

Керуеннің түйесіндей тізбектеліп шұбырған бұл жалғанға кімдер келіп, кім кетпеді десеңізші. Солардың…

Ж. Аймауытовтың «Ақбілек» романындағы кейіпкерлердің өмір үшін күресін талдап жазу, эссе

Ж. Аймауытовтың «Ақбілек» романындағы кейіпкерлердің өмір үшін күресін талдап жазыңыз Халық тағдырын…