Электр өрiсi. Электр өрісінің кернеулігі
8.4.1.6 – электр өрісі және оның күштік сипаттамасы ұғымдарының физикалық мағынасын түсіндіру;
8.4.1.7 – біртекті электростатикалық өрістегі зарядқа әсер етуші күшті есептеу;
8.4.1.8 – электр өрісін күш сызықтар арқылы кескіндеу
«Экспериментаторлар айқасы» әдісі
Қажетті құрал жабдықтар:
Эбонит таяқша, жүн немесе жібек мата, тұздалған қияр, картоп, электрофор машинасы, электроскоп, электр жапырақшалары,
TERMINOLOGY
Электр заряды- –electric charge.
Электр өрісі- –electric field
Электр өрісінің кернеулігі- Electric field strength
Теріс заряд- negative charge
Оң заряд-pozitive charge
Зарядталған денелердiң өзара әсерлесуi не арқылы жүзеге асады?
Бұл сұрақтың жауабын ағылшын ғалымдары М.Фарадей (1791–1867) және Дж. Максвелл (1831–1879) өз еңбектерiнде бердi.
Фарадей мен Максвеллдiң еңбектерiне сүйенсек, зарядталған денелердi қоршап тұрған кеңiстiк, басқа денелердiң айналасындағы кеңiстiктен өзгеше. Зарядталған денелердiң айналасында электр өрiсi болады. Электрлiк әсерлесу осы өрiс арқылы жүзеге асады.
Зарядталған дененiң электр өрiсi, осы өрiстегі кез-келген зарядталған денеге қандай да бiр күшпен әсер етедi;
Зарядталған денеге жақын аралықта өрiс күштiрек, ал алыста әлсiздеу.
Электр өрісінің кернеулігі – электр өрісінің зарядталған бөлшектер мен денелерге күштік әсерін сипаттайтын векторлық шама (Е).
Ол электр өрісінің белгілі бір нүктесіне қойылған нүктелік зарядқа әсер ететін өріс күшінің сол зарядтың шамасына қатынасына тең:
Электр өрісінің кернеулігінің бірліктердің халықаралық жүйесіндегі өлшем бірлігі: Н/кл.
Электростатикалық өрістіӊ күш сызықтарыныӊ қасиеттері:
Күш сызықтары үздіксіз.
Күш сызықтары қиылыспайды.
Күш сызықтары әрқашанда өткізгіш беттеріне перпендикуляр бағытталған болады.
«Ой қозғау» әдісі. Жұптық жұмыс.
АКТ, bilimland бағдарламасымен жұмыс, таратпа қағаздар.
«Кім шапшаң?»
Есептер шығару
- 1. Кернеулігі 2000 Н/Кл біртекті электр өрісі 5*10-6 Кл зарядқа әсер ететін күштің мәні?
- 2. Зарядқа әсер ететін күш 1*10-9Н. Заряд 1*10-10Кл орналасқан нүктедегі электр өрісінің кернеулігін табыңдар.
- 2*10-11Н күш әсер еткендегі электр өрісінің кернеулігі 3000Н/м болғандағы электр зарядың табыңдар.
Сергіту сәті. «Electricity»
Үйге тапсырма
Электр өрісі. Электр өрісі кернеулігі